Sistem sözcüğü, Latince “birleşme”,”oluşma”,”toplanma” anlamını taşıyan systema’dan; o da Yunanca gene aynı anlamlara gelen sustema sözcüğünden türemiştir.
Sistem sözcüğü, Latince “birleşme”,”oluşma”,”toplanma” anlamını taşıyan systema’dan; o da Yunanca gene aynı anlamlara gelen sustema sözcüğünden türemiştir.
Sistem Nedir 1:
Sistem, en kolay tanımıyla, birbiriyle ilişki içerisinde olan, birbiriyle tesirleşen personeller topluluğudur.
Sistem Nedir 2:
Sistem, ortak bir emeli reelleştirmek veya muvaffak olmak emeliyle bir araya getirilen, ortak özellikleri olan, birbiriyle etkileşimli parçaların tamına verilen addır.
Bir sistemin personeli usunuza gelecek her şey olabilir. Bu mevzuda rastgele bir hudut yoktur. Canlı,cansız varlıklar; soyut, somut varlıklar; elmalar, armutlar, bireyler, dersler, kaideler, başka sistemler… Muhakkak kaideler çerçevesinde her şey olabilir.
Tanımlarda ilişki sözcüğü geçmektedir. Bu ilişki sözcüğünden amaçlanan nedir? Bir sistemin oluşabilmesi için nasıl ilişkiler var olmalıdır? Misalin matematiksel bir sistemden bahsediyorsak, bu sistemde, personeller arasındaki ilişki her türlü işlev olabilir; şayet sosyal sistemden bahsediyorsak misalin konutluluk ilişkisi, aynı sınıfın talebesi olma ilişkisi, dostluk ilişkisi… olabilir. Elektriksel bir sistemden bahsediyorsak akım, mukavemet, gerilim arasındaki V=IR ilişkisi olabilir.
Ortak bir emele ya da özelliğe sahip olmak belki de sistem belirlemesindeki en ehemmiyetli kısımdır. Zira rastgele bir personel rastgele başka bir personelle toplandığında, şayet hiçbir ortak emelleri, hiçbir ortak özellikleri yoksa, o takım için bir sistem diyemeyiz. Belki yalnızca topluluk diyebiliriz. Ama sistem olmaz. Sistem olabilmesi için ortak bir şeyler olması gerekir.
Sistemlerin ortak noktaları şunlardır:
Alt sistemler olarak muhtelif öğeleri vardır.
Bu öğeler arasında devamlı, kumpaslı ve şuurlu ilişkiler vardır.
Gerek tamın gerekse öğelerin alt-sistemlerin dış etraf ile ilişkisi vardır.
Bir sistemin iyi bir işleyişe sahip olabilmesi için bazı esas prensiplere sahip olması gerekir. Bu ilkeler:
İyi bir sistem, kendinden beklenen vazifeyi en düşük maliyetle yerine getirmelidir.
Afaki bağlantıdan sakınılmalıdır. Aksi halde bürokratik mani artar, yanılgı ihtimali yükselir ve hakimiyet harekâtlarına daha fazla ihtiyaç dinlenir.
Teşkilatlarda her kısmın kendi mesullüklerini rasyonel ve kumpaslı olarak yerine getirmesi ve emellerden sapmaması gerekir.
Hiçbir işlevin maliyeti sağladığı bereketten fazla olmamalıdır.
Birbirine bağlı ve destekçi işlevler konum bakımından birbirine yakın olmalıdır.
Her kısım, mesullüğünü yerine getirebilmek için zorunlu yetkiye sahip olmalıdır. Bir başka deyişle, yetki ve mesullük balansı kurulmalıdır.
Bir sistem muhtemel olduğu kadar elastik olmalıdır.
İdare basamakları olabildiğince kısa ve dar yakalanmalıdır.
Yetki ve mesullükler, siyaset, ilke ve kaideler alakalı idareyicilere yazılı olarak verilmelidir.
İyi bir sistem sarih, anlaşılır, kolay olmalı ve emel tamlığı taşımalıdır.
Fiziksel etraf: İnsan-makine ilişkileri sistemin en ehemmiyetli öğesini oluşturur. Yalnızca yapımın teknolojik neticelerini düşünmek yeterli değildir. Ferdin psikolojisi de ehemmiyetlidir.
Sistem Nedir 3:
Günümüzün Popüler Kısmet oyunlarından olan iddaa ‘da Kazanmak için tam varsayımlarının yakalaması gerekiyor.
Tek bir imtiyaz var: Sistem!
Sistem, kazanma kaderini artıran bir özelliktir. Sistem oynayarak, seçtiğiniz maçları kapsayan değişik sütunlar oluşturursunuz. Oluşturduğunuz sütunlar, kazanma bahtınızı ve kupon değerini artırır. Doğru hipotezleri kapsayan sütunlar kazanır.
Diyelim ki, 5 maça varsayımda bulundunuz. 4 doğru hipoteziniz olsa dahi kazanmak için Sistem Alanı’nda 4’ü işaretliyorsunuz.
Sistem Tablosuna bakarak, 5 değişik sütun oluşturduğunuzu görüyorsunuz. Kupon kıymetiniz:
Üretilen sütun rakamı x Sütun kıymeti: 5 x 1 TL = 5 TL olur.
Oynadığınız bu kuponda, Sistem Alanı’nda 4’ü işaretleyerek 4’lü maçlardan oluşan 5 değişik sütun oluşturmuş oluyorsunuz. Bu maçlardan 1 tanesini doğru hipotez edemeseniz dahi Sistem Alanı’nda 4’ü işaretlediğiniz için yeniden de kazanıyorsunuz.
Kendine yanılgı yapma hakkı tanımak ya da bir başka deyişle yalnızca 4 doğru varsayımın olsa da kazanmak için Sistem Alanı’nda 4’i işaretliyorsun.
Hasılatınızı ise şu biçimde hesaplıyorsunuz:
Kazanan sütun kıymeti x Doğru hipotez edilen maçların oranları :
1TL x 1.35 x 2.10 x 3.20 x 1.50 = 13.61 TL
Unutmayın, bu kuponda Sistem Alanı’nda 4’ü işaretlemeseydiniz 1 yanılgı yaptığınız için kazanamayacaktınız.
