Lazer kullanılarak, yuvarlak solucanın istenildiği gibi hareket etmesi sağlandı
Haber, Sahip olduğu transparan yapısıyla Caenorhabditis elegans, biyoloji biliminin üzerinde en fazla çalıştığı canlılardan biri. Yuvarlak solucanlar grubunun bir azası olan hayvan, aralarında 302 asabın da yer aldığı bütün olarak 1.031 hücreye sahip. Bu asap hücreleriyse birbirleriyle 5.000 kadar irtibat aracılığıyla bağlantıda.
Canlının, yüzme hareketi sırasında bu asapları kullanarak beden adalelerini nasıl kasıp hafiflettiğini kavramaya çalışan Harvard Üniversitesi’nden Andrew Leifer ve çalışma dostları, optogenetik isimli gen mühendisliği usulüyle solucanın bazı hücrelerini ışığa duyarlı hale getirmişler.
Solucanın transparan bedeni sayesinde lazer ışınları, çalışma sırasında mikroskop altındaki bir kap içinde yüzmekte olan hayvanın rastgele bir noktasına 30 mikron hassasiyetinde odaklanabilmiş. Bunun yanında, mikroskoptan gelen görüntüyü inceleme ederek niyet asap hücrelerini tespit eten ve lazer ışınlarını bu noktaya yollayan bir yazılım geliştirilmiş.
Daha evvel değişmez yakalanan solucanlar üzerinde eş deneyler yürütülmüş olmasına rağmen takım, canlıyı istedikleri tarafa yönlendirmek ve bunun fizyolojisini daha iyi kavrayabilmek için hür gezer halde olmasının ehemmiyetli olduğunu söylüyor.
İlk deneyde solucan ileri doğru ilerlerken baş bölgesi lazer ışınlarının maksadı olmuş. Bu gidişatta hayvanın üçgen bir biçim çizecek biçimde hareket ettiği görülmüş. İkinci deneyde ise ışınlar tüm bedenden geçirilmiş ve baş bölgesinin yakınındaki hücrelerin uyarılması ileri doğrultulu harekete, kuyruğa yakın hücrelerin uyarılmasıysa geriye doğru harekete yol açmış.
Takım, motor sinyallerin asap iletişimleri dışında bizzat adale hücreleri tarafından da iletildiğine tespit etmişler. İleri deneyler sırasında canlıya bir yere çarptığı hissi verilerek aksi güzergaha yüzmesi ve hatta yumurta vazgeçmesi de sağlanmış gidişatta.
Sonraki safhalarda bu sistemin zebra balığı ve meyve sinekleri gibi öteki minik canlılarda denenemesi tasarlanıyor
