Influencer’ların, markaların, vloggerların, küçük ya da büyük ölçekli şirketlerin, arkadaşlarımızın, artık herkesin evi… Doğal ki geçtiğimiz yıl dünya genelinde en fazla kullanılan toplumsal medya olan Instagram’dan bahsediyoruz. Pekala kimilerimizin her gün saatlerini harcadığı, kimilerimizin attığı story’lerin birikip birikip ekranda karınca kadar kaldığı, kimilerimizin internetten alışveriş alışkanlığının merkezi haline gelen Instagram’ın kurucusu kimdir ve öyküsü nedir sanki? Gelin Instagram’ın kurucusu Kevin Systrom’un Instagram’ı kurma macerasına ve hayatına göz atalım.
Kimdir bu Kevin Systrom?
Kevin Systrom, 30 Aralık 1983’te ABD’nin Massachusetts eyaletinde dünyaya geldi. Babası insan kaynakları müdürü, annesi ise teknoloji dalında çalışıyordu. O periyotlarda doğan birçok çocuk üzere Kevin Systrom da görüntü oyunlarına çok meraklıydı. Hatta Doom 2 oynarken oyunun farklı düzeylerini bile geliştirmeyi başarmıştı. Çocukluğunda gelişen oyun ilgisi sayesinde gençliğinde programlamaya merak salıp eğitim hayatında da bu istikamette ilerledi. Parlak bir öğrenci olduğu için teknoloji alanında ilerlemesine vesile olan bir burs kazandı.
Pekala neden Instagram?
Sanki Kevin Systrom neden Instagram’ı yarattı? Yani neden yazı ya da diğer bir şey paylaşmak üzerine bir toplumsal medya değil de görsel üzerine bir toplumsal medya yarattı? Sebebi Systrom’un fotoğraf sevgisi. Üniversite yıllarında merak saldığı fotoğrafçılık uğraşı için arkadaşlarının çektiği fotoğrafları paylaşabilecekleri bir site hazırladı. Hatta fotoğrafçılık okumak için üçüncü sınıftayken bir periyot Floransa’ya gitti. Kevin Systrom Floransa’da geçirdiği müddet zarfında Instagram’ı belirleyen estetik anlayışını kazanmaya başladı. Üniversitedeki hocalarından birinin sayesinde Holga isimli ucuzca olan kamerayla tanıştı. Böylelikle vintage havasında fotoğraflar çekmeye başladı.
Lisans eğitimini idare bilimi ve mühendislik alanında tamamlayan ve o esnada fotoğrafçılık merakı uygunca derinleşen Kevin Systrom, üniversiteyi bitirmeden evvel Odeo isimli bir podcast şirketinde staj yapmıştı. O devirde Twitter’ın kurucusu olan Jack Dorsey de Odeo’da çalışıyordu. İkili burada yakın arkadaş oldular. Kevin Systrom 2004’te hâlâ üniversitedeyken Mark Zuckerberg gelip Facebook’ta çalışması için teklifte bulundu. Lakin Systrom teklifi geri çevirdi. 2011’de verdiği bir röportajda Kevin Systrom “Şimdi dönüp baktığımda Facebook’u geri çevirdiğim için pişmanım. Facebook’un yıllar içindeki gelişiminin bir kesimi olmak isterdim.” demişti.
Mezun olduktan sonra Google’dan iş teklifi alan Kevin Systrom, şirketteki birinci iki yılında Gmail’in ve Google Takvim’in pazarlamasıyla ilgilendi. Daha sonra Google’ın birleşmeler ve satın almalar kısmına geçti. Google’da üç yıl çalıştıktan sonra Kevin Systrom Google’dan ayrılarak seyahat tavsiye teşebbüsü olan Nextstop isimli şirkete geçti.
Bugün bildiğimiz manada Instagram yavaş yavaş ortaya çıkıyor
Nextstop’ta çalışırken interneti kasıp kavuracak yeni bir toplumsal medya fikrinin temellerini başında şekillenmeye başlamıştı. Başlangıçta çalışma arkadaşlarından Mike Krieger ile birlikte ‘Burbn’ ismini verdikleri bir uygulama çıkardılar. Burbn, pozisyon temelli toplumsal ağ ve fotoğraf paylaşma uygulamasıydı. Uygulama birinci etaplarda olmasına karşın risk sermayedarı Steve Anderson, Burbn’a 250 bin dolar yatırım yapmaya karar verdi. Tekrar o sıralar Marc Andreessen ve Ben Horowitz de teşebbüse 250 bin dolar yatırım yaptı.
Bir müddet sonra Kevin Systrom, yeniden kendisi üzere Stanford mezunu olan Mike Krieger’i Burbn projesine dahil etti. Mike Krieger o sıralarda kendi geliştirdiği Meebo isimli uygulama üzerinde çalışıyordu.
Değişime gitmeye karar verdiler
Burbn’daki özelliklerin birçoklarını eleyerek yalnızca fotoğraf paylaşma kısmına odaklanan ikili, artık bugün bildiğimiz manada Instagram’ı kurma yoluna girmiş oldu. “Hah işte bu” noktası ise Kevin Systrom’un o vakitler sevgilisi, artık eşi olan Nicole ile birlikte deniz kenarında olduğu bir gün yaşandı. Systrom geçtimiz yıllarda verdiği bir röportajda o anı şöyle açıklıyor:
“Sahilde yürüyorduk. Nicole’e “Uygulamamızı farklı kılacak bir şeye gereksinim var.” dediğimde Nicole “Ben şahsen fotoğraf çekmek istemiyorum zira hoş çekemiyorum. Arkadaşın Greg’in çektiği fotoğraflar kadar hoş olmuyor benim çektiklerim.” dedi. Greg de o vakitler Burbn’ın deniyordu. Nicole’e Greg’in fotoğraflarının hoş görünmesinin sebebinin kullandığı filtreler olduğunu söyledim. Nicole de “O vakit sizi öne çıkaracak şey filtreler bence.” dedi.”
Böylelikle Systrom filtreler üzerine çalışmaya başladı. Ortaya çıkan birinci filtre hâlâ Instagram’da kullanılan X-Pro II isimli filtreydi. Systrom ve Krieger 2010’un Ekim ayında uygulamanın ismini resmi olarak “Instagram” yaptı. Instagram, “instant” (anlık) ve “telegram” (telgraf) sözlerinin birleşmesiyle oluşturulmuş bir isim. Instagram birinci yayınlandığında 24 saat içinde 25 binden fazla insan indirmeye çalışınca Instagram’ın sunucuları çökmüştü. Bir ay geçtikten sonra Instagram’ın kullanıcı sayısı 1 milyona yükseldi. Yedi ay sonra ise 7 milyonu bulmuştu. Bildiğiniz üzere bugün Instagram Facebook’a ilişkin. Bu olay 2012’nin Nisan ayında Mark Zuckerberg’in Instagram’ı 1 milyar dolara satın almasıyla gerçekleşti.
Bugünlerde Systrom’un parası yaklaşık 1,8 milyar dolar bedelinde. İddia edilebileceği üzere vaktini bisiklet sürerek, golf oynayarak ve seyahat ederek geçiriyor. Modaya da ilgili. Tanınmış tasarımcılarla çalışmışlığı var. Hatta Metropolitan Museum of Art’ın Costume Institute isimli kanadı faydasına her yıl düzenlenen yardım galası Met Gala’ya da birkaç defa katıldı. Kevin Systrom’un üstlendiği farklı vazifelerden biri de arkadaşlarının Instagram hesaplarını oluşturmaya yardımcı olması. Mesela 2016’da Vatikan’a seyahat ederek Papa Francis’in Instagram hesabına birebir yardımda bulunmuştu. 2018’de Systrom ve Krieger, Instagram’ın CEO’luğundan ve CTO’luğundan çekildiklerini duyurdu. Ondan sonra genel manada sessiz kalan ikili, COVID-19 salgınının akabinde rt.live ismini verdikleri yeni bir projeyle bir ortaya geldi. Rt.live, her bir ABD eyaletinde virüsün yayılma suratını anlık olarak kestirim eden bir takip uygulaması.
Yakında Zuckerberg’e rakip olabilir
2020’nin Eylül ayında TikTok çılgınlığı sürerken The New York Times gazetesi, idaresi üstlenmesi konusunda Systrom ile görüşüldüğünü öne sürmüştü. Kevin Systrom’un TikTok’a el atıp atmayacağı şimdilik meçhul lakin şayet bu türlü bir şey olursa Systrom bir kere daha Zuckerberg ile direkt yarışa girmiş olacak.