Yeni teknolojilerin insan sıhhati üzerindeki tesirleri mevzusunda yanlış bilgilendirmeyle, cemiyette teknolojik büyümelere ait fobi yaratıldığını ve bunun “elektrofobi”ye dönüştürüldğü belirtildi.
İstanbul Üniversitesi İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Biofizik Anabilim Dalı Öğretim Abonesi Prof. Dr. Tunaya Kalkan, yeni teknolojilerin insan sıhhati üzerindeki tesirleri mevzusunda yanlış bilgilendirmeyle, cemiyette teknolojik büyümelere ait fobi yaratıldığını ve bunun “elektrofobi”ye dönüştüğünü söyledi.
Prof. Dr. Kalkan, elektromanyetik alanların insan sıhhatine tesiri mevzusunda elektromanyetik dalga spekturumunun kozmik ışımalardan nükleer ışınıma, ultraviyoleden kızılötesi ışımaya karar geniş alanda bulunduğunu ve mikrodalga fırın, cep telefonu, baz istasyonu, telsiz yayınları, yüksek gerilim hatları, tıbbi makinelerdeki sistemlerin hepsinin elektromanyetik dalga yaydığını anlattı.
Işınım, kozmik ışıma gibi görünür ışığın daha yüksek frekansta bulunduğundan, enerjilerinin de çok yüksek olduğunu kaydolan Kalkan, “Bu yüksek enerji, bir atomun elektronuna çarpıp, onu oradan koparabiliyor. Elektron koparsa, yenisi kazanç ancak, canlı organizmada bir elektron kopartıldığında oradaki işlev, işlev bozulur. İşlevin bozulması hücreyi öldürebilir veya değiştirebilir. Bu farklılık, canlı organizmanın vefatına, kanserine gidebilir” diye konuştu.
Kalkan, 1930’lardan bu yana yüksek frekanslı görünür ışığın öldürücü olabileceğinin aşinasını ve buna müteveccih olarak alınan önlemlerin kimilerini, “rehabilitasyon emelli kullanılıyorsa doz tanımlanması”, “ultraviyoleden korunmak için fazla güneşe çıkmama ihtarı”, “gebelerin röntgen sürükletmemesi” biçiminde sıraladı.
Görünür ışıktan düşük frekanslı olan ışımaların, enerjisinin düşük olması dolayısıyla atomdan elektron kopartabilecek tesire sahip olmadığını ancak yapılan çalışmalarda, gerilim hatları altında yaşayanlarda beyin uru, lösemi hadiseleri görüldüğüne değinen Kalkan, şöyle devam etti:
“1980’lerde Türkiye’de biz de bu alanda çalışmaya başladık. Bazı tesirleri gördük. Şayet, şiddeti çok yüksekse ve insan uzun müddet bunlara maruz kalıyorsa, bazı tesirleri görebiliyoruz. Bu tesirleri ortaya çıkarabilmek için çok uzun bilimsel çalışmalar yapılıyor. Modelleme, hesaplama, hayvan deneyi yapıyoruz ama insan deneyi yapamıyoruz. Bu mevzuda uzun süreli Sağlık taramaları yapılabilir.”
“Bilimsel olarak sıhhati ön tasarıda yakalayan standartlar oturtulmuş gidişatta”
Tunaya Kalkan, düşük frekanslı ışımaların, ısıl termik ve ısıl olmayan tesir olmak üzere iki cins tesiri bulunduğuna işaret ederek, şu bilgileri verdi:
“Elektromanyetik alan insan bedeninin içinden geçiyorsa, enerjiyi bir ölçü bedende vazgeçer ve orada sıcaklık çoğalışı olur. Beden azıcık ısınır ve o ısıyı dışarıya vermeye çalışırız. Veremezsek, beden iç sıcaklığı çoğalır. Bunun artığı anda beden içerden koruma mekanizması çıkartıyor. Ter bezlerinin aktive olması gibi… Bu bir korunma mekanizmasıdır. Beden sıcaklığı 1 derece çoğalırsa, bu korunma mekanizması devreye giriyor. O zaman beden sıcaklığını 1 derece artıracak elektromanyetik alanın ne kadar olduğuna bakıyoruz ve bunun altında bir alanda durulması gerektiğini söylüyoruz.”
Bu mevzuda beynelmilel standartlar bulunduğuna ve Türkiye’de bu standartların tek baz istasyonu için, kıymetin dörtte biri alınarak, 10 volt/metreye indirildiğine işaret eden Kalkan, rastgele bir yere elektromanyetik alan üreten sistem konmadan evvel, bunun standartların altında olup olmadığını sorgulandığını belirtti.
Cep telefonu ve baz istasyonu için bedenin sıcaklığını 1 derece artıran alanın 50’de biri kadarlık alanda durulmaması gerektiğinin söylendiğini vurgulayan Kalkan, bu kıymetin, birinci nesil cep telefonları için 42 volt/metre olduğunu söyledi ve “Şayet 42 volt/metrelik bir alandaysanız, bu bedeninizi de etkiliyorsa, bedeninizin sıcaklığını artırır ve beden bir çeşit korunma mekanizması üretir. Ancak, bunun 50’de 1’i bedeni ısıtmaz” dedi.
Kalkan, ısıl olmayan tesir mevzusunda ise dışarıdan gelen elektromanyetik alanın bedendeki elektrik yüklerini hareketlendirerek, moleküler yapıda, hücre yapısında bozulma yaratıp, beklenmedik sağlık problemleri ortaya çıkarıp çıkarmayacağına ait pek çok deney yapıldığına değinerek, “Şu anki bilgilerle bunları ortaya koyabilecek, başka bir deyişle insana ısıl olmayan bir tesirle sağlık problemi yaratacak bir şey görülmedi” dedi.
Bu mevzuda, bazı iddialar ortaya konduğuna ancak gerçek netice için 20-25 yıllık sağlık taramaları gerektiğine dikkati sürükleyen Kalkan, şunları söyledi:
“Ön sağlık taramalarıyla ilgili Almanya’da yapılan ilk çalışma neticeleri çıktı, ’biz bir şey görmedik’ diyorlar. Bunlar daha ön çalışma. 20-25 yıl sonra ortaya bir şey çıkacaksa, bizim hesaplayamadığımız, bizim hayvanlarda kollayamadığımız, bizim modellerde ortaya çıkaramadığımız, hemen bunların önlemlerini alırız. Şu ana kadar görünen, bilimsel olarak insan sıhhatini ön tasarıda yakalayan standartlar oturtulmuş gidişatta.”
Elektrofobi
Prof. Dr. Kalkan, yeni teknolojiler insan sıhhati üzerindeki tesirleri mevzusunda yanlış bilgilendirmeyle, cemiyette teknolojik büyümelere ait fobi yaratıldığını ve bunun “elektrofobi”ye dönüştüğünü belirterek, şunları anlattı:
“Gözetici doktorlu rehabilitasyondan evvel gelmeli. Elektrofobinin oluşmaması için ne doğru bilgilendirmek gerekli. Hangi makineyi kullanıyorsun?, Ne kadar enerji yayıyor? Bunun hasarlı hududu ne kadardır? Hasarlı hudut aşılmış mı, aşılmamış mı? Şayet bu bilgiyi verirsek, elektrofobinin olmasını önleriz. Başka bir deyişle, gözetici doktorlukla, hastalığı daha olmadan ortadan kaldırırız.”
Gerçek riskli olan nükleer ışınım iken, bunun tıpta, enerji yapımında kullanıldığına dikkati sürükleyen Kalkan, “Doz hesaplarıyla miktarla veriyoruz. Elektromanyetik alanlarda da miktarla veriyoruz. Ehemmiyetli olan dozdur, miktardır. Su, son derece verimli bir şeydir. Günde 2-3 litre su içilmesi önerilir. 15 litre su kapsasanız ne olur? Su zehirlenmesine can verirsiniz. Bu kadar verimli bir şey dahi dozunun üstüne çıktığınızda öldürücü olur. Elektromanyetik alanın da belirli bir dozu var. O dozun üstüne çıkarsanız hasarlı olur.”
Cep telefonu ve baz istasyonunda birinci nesil, 900 megahertz için 42 volt/metre, 1.800 megahertz için 57 volt/metre hudutları bulunduğunun altını çizen Kalkan, Türkiye’de bu oranların dörtte birinin alındığını ve sağlık kurumular ve ortamındaki aletlerin de tesirleşmemesi için 3 volt/metre hududu bulunduğunu söyledi.
“Radyoaktivite insanı öldürmez, ama doz aşılmadığı sürece”
Kalkan, standartların devlet aracılığıyla korunması, hakimiyet edilmesi gerektiğine işaret ederek, cep telefonunu kullanımına ait olarak şu bilgileri verdi:
“Cep telefonunu kalp üzerinde ve belimizde taşımamalıyız. Bedene yapışkan taşımak çok usçu değil. Belde, genital bölgeyi ışınlıyor ve her ne kadar cılız da olsa kesintisiz olarak bedene yakın. Natürel genital hücreler son derece alıngan hücreler, onlarda farklılık çok daha kolay olabilir.
Birini arıyorsunuz, açıldığını görünce kulağınıza yaslayın ve biri sizi aradığında, evvel telefonu açın, daha sonra kulağınıza yaslayın. Kulağınıza hemen yaslamayın, zira o arada şiddeti çok yüksek, baz istasyonuyla irtibat kurmaya çalışıyor sinyal yükselterek. Radyoaktivite insanı öldürmez, ama doz aşılmadığı sürece. teknoloji ilerledikçe bunların dozları da düşüyor. ”
Prof. Dr. Tunaya Kalkan, sağlık kurumu, mektep, cami gibi insanların toplu bulundukları yerlerde alan şiddetleri “daha” sıkı sorgulanması gerektiğine dikkati çekti.
“Psikolojik olarak etkileniyoruz”
Tunaya Kalkan, cemiyette oluşan elektrofobiye ait olarak, dava mevzusu olan vaziyetlerden misal olarak verirken, duruşmada, bilirkişi raporu, ölçüm kıymetleri ve izin verilen hudutlara uyulduğu görülse dahi, bazen şahısların “biz psikolojik olarak etkileniyoruz” dediklerini anlattı. Kalkan, baz istasyonunun dışarıya doğru ışıma verdiğini, alta ışıma vermediğini söyledi.
Teknoloji Bilgilendirme Platformu olarak elektrofobiyi doğru bilgiyle ortadan kaldırmayı, doğru bilgilendirmeyle cemiyetin ve insanların korunmasını hedeflediklerini vurgulayan Kalkan, bu kapsamda buluşma, konferans ve çalıştay tertip edileceğini söyledi.
Elektrofobi