Süratle büyüyen teknoloji her alanda yaşamı kolaylaştırıyor.İnternet üzerinden değerlendirirsek özel yaşam için aynı lafları söylemek olası değil.
Zira nasıl internet teknolojisi her geçen gün yeni hizmetler sunuyorsa insanoğluna, bu alanı kısa yoldan, hem de özel yaşama müdahale ederek para kazanma fırsatı olarak görenlerin rakamı da anbean çoğalıyor.
‘Şahsi mail adresleriniz hiç haberiniz olmadan birey veya işletmelere satılıyor.’ diyelim de mesele hemen anlaşılsın. Belki sizin de mail kutunuza düşmüştür bu cinsten satış duyuruyu. ‘Tamamen aktüel mail adresleri tek kutuda!’ Hem de siz zorlanmayın diye gruplara dahi ayırmışlar. Şehir şehir, işletme işletme ve natürel ki şahsi mail adresleri. ‘Hayır ben reklam ya da dolandırıcılık emelli spam mailler yollayarak tüm Türkiye’yi internet kullanmaktan usanır hale getirmek istiyorum.’ diyenler için Türkiye’den hatta dünyadan toplu mail adresleri dahi var. Maliyetler de çok yüksek değil hani. Türkiye’den takribî 4 milyon mail adresini kapsayan koli yalnızca 60 lira! İsteğe dayalı liste hazırlatılabiliyor aynı zamanda. Onun fiyatı da 50 lira! Peki bu mail adreslerini nasıl elde ediyorlar? Mail adreslerine en kolay erişme alanı natürel ki forumlar ve bile gruplar. Hem de bu usul en güvenilir olanı. Zira tam mail adresleri aktüel ve işe verim, başka bir deyişle satılabilir gidişatta! Rastgele bir foruma veya gruba abone olan satıcı, o alandaki tam şahsi mail adreslerini rahatlıkla toplayabiliyor. Artık bunları sınıflandırarak koli haline getirmek ve satışa sunmak çok da güç olmasa gerek. Bu cinsten satış yapan bir site, mail kaynaklarını şöyle açıklamış: “Mail toplama programları, şehir ve ilçe ticaret odaları, iş odaları arşivleri, hosting ve domain işletmeleri ve muhtelif yurtdışı kaynaklardan oluşmaktadır.” Mail listelerini hazırlarken ellerindeki bilgileri beş ayrı süzgeçten geçirdiklerini de andırdırmışlar. Onları bu açıklamayı yapmaya iten sebebi de şöyle belirtmişler: “Yanılgılı yazılmış adresler, tekerrür eden mailler, rakamsal kıymetlerle başlayan adresler, türetme ve sahte adresler ve şu anda kullanımda olmayan adresler tamamen ayıklanır. Bu harekâtın neticesinde, elimize geçen tüm bilgileri profesyonel yazılımlar sayesinde tek tek hakimiyet etmekte ve yalnızca aktüel ve kullanılabilir gidişatta olan mail adreslerini hizmetinize sunmaktayız. Satışını yapmış olduğumuz adreslerimiz % 99 oranında aktüel ve sıhhatli datalardır.” Başka Bir Deyişle şahsi mail adresiniz spam hamlesine bütün anlamıyla hazırsa alıcıya sunuluyor.
Ulus olarak spam maillerden sürüklememizin en büyük nedeni bu alanda legal bir tertip etmenin olmaması. İnternet hukuku uzmanı Yrd. Doç. Dr. Emrehan İnal, legal boşluğun fırsat öğrenilerek mail ticaretinin yapılmasının çok rahatsız edici bir gidişat olduğunu belirtiyor. Reelinde esas sualin spam maillerin müşterilere sevk edilmesiyle alakalı bir tertip etme yapılmamış olmasından kaynaklandığını ifade eden Emrehan İnal, Avrupa Birliği AB mevzuatından misal veriyor: “Sıradanda spam mail sevk edilmesinin rastgele bir yasal cezası yok. Fakat spam maili yollayan birey veya müessesenin, o mailin içeriğine akdikeninin ‘ben bu maili istemiyorum’ ekini koyması gerekiyor. Başka Bir Deyişle spam mail yollayanların evvelden rıza alması gerekiyor. Şayet birey ‘istemiyorum’ ekini tıkladığı halde spam mail tekerrür sevk edilirse işte o an yasal ebat başlıyor. Başka Bir Deyişle spam mail sevk edilmesinin değil rıza alınmadan spam mail gönderiminin cezalandırılması gerekiyor.”
Youtube hassasiyeti spam maillerde yok
Harcayıcılar Birliği Başkanı Nazım Kaya ise şahsi mail adreslerinin legal boşluk sebebiyle ticaret unsuru haline getirilmesini değerlendirirken garip bir noktaya dikkat topluyor. Video paylaşım sitesi Youtube için gösterilen hassasiyetin bu rahatsız edici ticaret faaliyeti için gösterilmediğini dile getiriyor. Ülkemizde bin 280 düşünce sitesinin kapatıldığına dikkat toplayarak laflarını şöyle sürdürüyor: “Fakat yalnızca bu spam maillere, bu işin ticaretine karşı bir uygulama yok. Banka parolalarını arz eden mail trafiğine karşı hiçbir şey yok. Herkes gayet etkin ne yazık ki.” Başkan Nazım Kaya, şahsi mail adreslerini bir biçimde toplayıp birey veya müesseselere satanların en azından mail sağlayıcılar tarafından yasaklanması gerektiğini söylüyor. “Zira mail adresleri şahsi, saklı bir bilgidir.” diyor. Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu’nun da üzerine düşeni yapması gerektiğini ifade eden Nazım Kaya, “Harcayıcının üzerinden birileri bunu miras kaynağı olarak kullanıyor. YouTube’a gösterilen hassasiyetin azıcığının spam maillere gösterilmesi gerekiyor. Fikir platformları kapatıldı bu ülkede. Fakat bir hayli gayri hukuki site, dolandırıcılık emelli çalışan site hâlâ yayında.” diye konuşuyor.
Amerika Birleşik Devletlerinde izinsiz spam maile 2 sene mapus
Ülkemizde spam maillerle alakalı henüz bir legal tertip etme yok. Spam maillerin sevk edilmesi veya ticaretiyle alakalı legal tertip etmesi bulunan Amerika Birleşik Devletleri’nden garip bir misal verelim. 2007 senesinde internet üzerinden milyonlarca spam mail yolladığı bahanesiyle suçlanan bir birey, 2 sene 3 ay mapus cezasına çarptırılmıştı. New York’ta görülen davada, evvelki mahkemelerde kabahatini kabul eden 28 yaşındaki New Jerseyli Todd Moeller’in, 27 ay mapus cezasına çarptırılmasının yanı gizeme 180 bin dolar da tazminat ödemesine karar verilmişti. Moeller, American Online internet portalının 1,2 milyon kullanıcısına, ticari mahsul reklamlarını kapsayan milyonlarca spam yolladığını kabul etmişti. Moeller ve kabahat ortağı olmakla yargılanan Adam Vitale, çok büyük ölçüde spam maili, yollayıcı adresi emin olmadan gönderebildiklerini ve bu biçimde on binlerce dolar kazandıklarını itiraf etmişlerdi.
Haberci