Biz genelde cep telefonu yonga setlerini Qualcomm Snapdragon, Mediatek Dimensity, Samsung Exynos, Huawei Kirin yahut Apple A14 üzere isimlerle biliyoruz. İşin en enteresan kısmı ise bütün bu işlemcilerin aslında tek firmanın mimarisi ile üretilmesi: ARM.
ARM’ın açılımı ise Acorn RISC Machine. Yani bilgisayarlardaki Intel ve AMD işlemcilerin tamamı nasıl ki x86 mimarisi üzerine kurulmuşsa cep telefonu ve tabletlerdeki işlemcilerin de neredeyse tamamı RISC mimarisi temelinde özelleştirilmiş olan ARM mimarisi üzerine kurulmuş durumda. ARM mimarisinde üretilen işlemciler evvelden cep bilgisayarlarına, Nintendo DS üzere özelleştirilmiş taşınabilir oyun konsollarına ve el terminallerine güç verirken akıllı telefon ihtilali ile birlikte bilhassa Qualcomm, Mediatek ve Apple A serisi işlemciler başta olmak üzere farklı işlemci dizaynlarıyla neredeyse tüm akıllı telefonların kalbinde yer almaya başladı.
ARMv9 mimarisindeki işlemci (CPU) gelişimi
Yeni mimari: ARMv9
Birkaç yıl evvel ARMv8 ile birlikte taşınabilir aygıtlarda 64 Bit işlemcilerin kullanımının önünü açan firma bugün artık ARMv8’in emekliye ayrılacağını duyurdu. Yerine gelen ARMv9 mimarisi ise heyecan verici gelişmeler vaat ediyor. Ve en değerlisi de artık tek maksat cep telefonları değil, akıllı televizyonlardan laptop ve tabletlere hatta masaüstü bilgisayarlara kadar bütün yüksek işlemci gücü gerektiren teknoloji eserleri artık ARM ile çalışacak. Apple’ın yeni M1 işlemcisi ise bunun birinci örneklerinden biri.
Artık çok daha güçlü ve yalnızca 64 Bit
Heyecan verici olan ARMv9 gelişmelerinden birincisi yeni işlemciler ve ekran kartları. Ayrıyeten bu jenerasyonda artık 32 Bit büsbütün terk edilerek yonga setleri saf 64 Bit seviyesinde üretilecek. Bugünkü amiral gemisi olan Snapdragon 888 üzere işlemcilerde kullanılan Cortex-X1 çekirdekleri yerine artık Cortex-X2 çekirdekleri gelecek. Yardımcı işlemciler ve orta düzey işlemciler olarak da artık A710 ve A510 isimli çekirdekler kullanılacak. Amiral gemisi düzeyinde Cortex-X2 evvelki nesile nazaran birebir çekirdek suratında %16’lık bir performans farkı vaat ediyor. Tıpkı vakitte makine tahsili yani yapay zeka konusunda da iki katlık performans farkı bulunuyor. ARM’ın açıklamalarına nazaran Cortex-X2 tek çekirdekte en son çıkan 11. Kuşak Intel dizüstü U işlemcilerden, mesela i5-1135G7’den bile %40 daha yüksek performansa sahip olacak.
ARMv9 mimarisindeki ekran kartı (GPU) gelişimi
Masaüstü performansında çok az güç harcayan yonga setleri
Yeni DSU-110 (“DynamIQ Shared Unit”) teknolojisi sayesinde artık ARM işlemciler rahatlıkla çok yüksek performans gerektiren masaüstü bilgisayarlar hatta sunucular üzere alanlarda da kullanılabilecek. Bunu gerçekleştirebilmek üzere ARM yeni jenerasyonda L3 düzeyindeki bellekte ve donanımlar ortası gecikme konusunda çok büyük ilerlemeler kaydetmiş durumda.
Son olarak yeni tasarım sayesinde mesela A710 üzere Cortex-X2 ana çekirdeğine yardım edecek olan amiral gemisi çekirdekleri de evvelki kuşaktaki A78 çekirdeklerine nazaran %10’luk bir performans geliştirmesinin yanı sıra daha da kıymetlisi %30 daha az güç harcayacaklar ve bu çekirdeklerin de yapay zeka performansı iki katına çıkacak.
Teknoloji dünyasında ihtilal yaratabilir
Tüm yonga seti hesaba katıldığında ARM, işlemci performansının %33 artacağını, oyun ve grafik performansının %20 artacağını, güç tasarrufunun da %15 artacağını sav ediyor ki bu kuşaklar ortası epey güzel bir gelişim manasına geliyor. ARMv9 kuşağı içerisinde de önümüzdeki yıllarda daha da iyileştirmeler göreceğimizi düşünürsek artık elimizdeki cep telefonlarının dizüstü bilgisayarların performansını bile geçerek neredeyse masaüstü performansına ulaşacağını kestirim etmek hiç de güç değil. Kim bilir, tahminen de önümüzdeki yıllarda masaüstü ve dizüstü bilgisayarların büsbütün yok olduğunu ve elimizdeki telefonları bir istasyona takarak büyük bir ekranda bilgisayar tecrübesi yaşattığını görebiliriz. Yani artık bilgisayarlarımızı cebimizde taşıyıp konutumuzda ya da işyerimizde bir dock ya da kablosuz sistem vasıtasıyla tüm işlerimizi görebiliriz.
