Atmosfer hakimiyet sistemi olarak belirlenen ve meyvelerin depolama ömrünü 1 seneye kadar artıran sistem, Anadolu’da giderek yaygınlaşıyor.
Sistemi Türkiye’de uygulayan ve Nazilli’de misal bir ambar oluşturan Agriata Tarım AŞ İdare Heyeti Başkanı Emre Atalay, sistemin meyveciliğin önünü kalemtıraşını söyledi.
Nazilli’de sınama çalışmalarının sürdüğü Agriata ambarlarında açıklamalarda bulunan Atalay, dünyada çok ileri uygulamaları görülen, Türkiye’de de 1970’lı senelerde sınamaları yapılmasına karşın yayılma alanı bulamayan atmosfer hakimiyet sistemlerinin, ülke tarımı için artık bir lüzumluluk haline geldiğini söyledi.
Tarım ürünleri imal ve pazarlaması sektöründe faaliyet gösterirken, yurt dışında yaptığı temaslar sırasında gördüğü sistemle alakalı 2 yıldır yoğun araştırma faaliyeti yürüttüğünü ve bu alanda önde gelen teknolojilerden olan Hollandalı Van Amorengen işletmesiyle bir uyuşma imza attıklarını belirten Atalay, sistemin Türkiye’de uygulanmasının yanında, Türkiye’de yetişen ürünlerin depolanması mevzusunda AB destekli bir Ar-Ge çalışması başlattıklarını dile getirdi.
Yapılan uyuşma kapsamında, sistemin ilk kere Konya, ardından Çanakkale ve Isparta’daki ambarlara kurulduğunu, Nazilli’de de bütün teçhizatlı misal bir ambar yaptıklarını ifade etti.
Tarım Bakanlığının sağladığı Kırsal Kalkınma Destek Fonu takviyesiyle 1,5 milyon lira maliyetle kurulan 800 metrekare kapalı alana sahip ambarda, 2 ön soğutma ve 4 gizleme odasının bulunduğunu ifade eden Atalay, bölgede yetişen elma, nar, üzüm, kivi gibi ürünlerin uzun zaman depolamasının yapılacağını kaydetti. 500 tonluk gizleme kapasitesine sahip ambarın oksijen hakimiyeti sebebiyle yüksek teknolojili cihazlarla hakimiyet edildiğini dile getiren Atalay, bu sene sınama safhasında olan ambarın gelecek sezondan itibaren bütün kapasite çalışacağını, 2-3 senelik vadede de kapasiteyi artırmayı tasarladıklarını ifade etti.
Atmosfer hakimiyetli ambarda ürünlerin gizleme müddetlerinin soğuk hava ambarlarına göre takribî 2 kata varan oranlarda çoğaldığını belirten Atalay, şu bilgileri verdi:
“Ürüne göre değişen özelliklerde gizleme yapmak olası. Tarımda bir iki ay aşırıdan gizleme süresi dahi büyük avantaj sağlar. Türkiye’de her sene binlerce ton ürün, bir anda pazara çıkması ve maliyetinin düşmesi sebebiyle harcanamadan çöpe gider. Bundan ne üretici, ne pazarcı, ne de harcayıcı kazanır. Bu ürünü üretmek için tüketilen para ve emek de boşa gider. Ayrıca meyvede fire oranının yüzde 40’lara yanaştığı öğreniliyor.
Ülkemizin yiyecekteki en büyük meseleyi olarak gösterilen israfın önlenmesi için soğuk hava ambarlarının yaygınlaşması gerekiyor. Tarım Bakanlığının sağladığı desteklerle son 2 senede sayıları ehemmiyetli oranda arkasıydı. Ancak ürünşöhret daha fazla saklanması ve dalından koptuğu tazeliğe yakın biçimde korunabilmesi özellikle ihracat pazarları açısından çok ehemmiyetli. Atmosfer hakimiyeti bulunan soğuk hava ambarları yeni yeni tanınıyor. Ancak 5 senelik vadede bilinçlenme çoğaldıkça, bu sistemler çok yaygın olarak kullanılacak.”
Bakanlığın ambar yatırımlarının yanında atmosfer hakimiyet sistemlerini de destek kapsamına alması gerektiğini dile getiren Atalay, bu depolama sisteminin meyveciliğin cazip görünmediği bir çok bölgede üreticinin önünü kalemtıraşını, harcayıcının önüne senenin her ayında meyve koyma ihtimalinin üreticiye büyük hasılat getireceğini korundu.
Aynı sistemle ürünlerdeki böcek gibi hasarlıların ilaç kullanmadan arınılmasının da olası olduğunu, sistemin ihracatta böcekle çaba için kullanılan ilaç harabesinin yarattığı meseleye de çözüm yaratabileceğini dile getiren Atalay, Türkiye’de bundan sonra yapılacak tüm ambarların atmosfer hakimiyet sistemiyle inşa edilmesinin, büyük getirileri olacağını kaydetti. Soğutma sistemi olan bir ambara sonradan atmosfer hakimiyet sistemi de kurulabildiğini bildiren Atalay, atmosfer sistemi montaj maliyetinin toplam soğuk hava ambarı maliyetinin üçte biri kadar olduğunu söyledi.
FUTBOLCULAR İÇİN
Atalay, atmosfer hakimiyeti sisteminin atletik faaliyetlerde de kullanıldığını belirtti.
Oksijen oranının düştüğü yüksek yükseltili bölgelerde eritrosit yapımının çoğalması, bunun deniz seviyesine inildiğinde performansı artırması sebebiyle sporcuların kampa girdiğine dikkati sürükleyen Atalay, sistemle istenen oksijen etrafının istenen her yerde sağlanabildiğini dile getirdi.
Avrupa’da aralarında Liverpool, Avusturya Wien ekipleriyle Avusturya ve Hollanda ulusal ekiplerinin de bulunduğu bir çok daldan kulübün yüksek irtifa sistemini uyguladığını bildiren Atalay, “Civardaki oksijeni hakimiyet eden bu sistem, futbol kulüplerinin de alakasını çekti. Bu sistemle kulüplerin yüksek irtifalarda, sporcu dayanıklılığını artırmak için yaptığı kampları kendi kuruluşlarına taşıyabiliyoruz. Kuruluşlar içinde yalıtımlı salonlar, yatak odaları ve çadırlar yaparak 2 bin metre ve üstü irtifadaki oksijen koşullarını sağlayabiliyoruz. Sistem bir çok kulüp tarafından zaferle uygulanıyor. Tarım sektörünün yanında sistemi Turkcell Süper Lig’de faaliyet gösteren futbol ekiplerine de tanıttık. Büyük bir kulübümüze sistemi kurmaya hazırlanıyoruz” diye konuştu
Meyveler 1 sene depolanıyor
