Hacettepe ve Atılım Üniversitesinin ortak çalışmasıyla, halen pek çok bilinmeyeni barındıran beynin parolalarının çözümüne bir adım daha yaklaşıldı.
Teknoloji Haberleri, Türk mühendislerin büyük oranda yerli kaynaklarla geliştirdiği sistem, beynin elektriksel operasyonlarının x, y, z apsislerini milimetrik olarak hesaplayabiliyor.
Nörolojik Hastalıklar ve Akıl Kavramı Mevzusunda Yeni Bilgiler Elde Edilecek
Beynelmilel yayını yapılan ve tescil müracaat hazırlıkları süren sistem sayesinde şizofreni, sara gibi nörolojik hastalıklarla yetenek, akıl gibi kavramların da çok daha net olarak ortaya konulması bekleniyor.
Hacettepe Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Uğur Baysal ve Atılım Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gökhan Şengül’şöhret ortak geliştirdiği sistem, mevcut yöntemlere göre, düşük yanılgı oranı, kolay kullanılırlığı, ucuz ve eminliği ile bilim etraflarının da dikkatini çekiyor.
Bir çeşit elektrik üreten aygıt olan beynin elektriksel etkinliklerinin yerinin doğru tespit edilmesinin ehemmiyetine işaret eden Baysal, mevcut yöntemlerin insan etmenine dayalı olarak çalıştığını ve yanılgılı neticeler verdiğini söyledi.
Beyinde en dış katman olan kortekste oluşan beyinsel etkinliklerin ölçümünün hastalıkların teşhis ve rehabilitasyonunda ehemmiyetli rol oynadığını belirten Baysal, “Buradaki harekâtlar, bir hastalığın başlangıcı da neticeyi de olabilir. Beyin ne kadar iyi öğrenilirse hastalıkların rehabilitasyon süreci de o kadar acele olacaktır’’ diye konuştu.
Türk Bilim adamlarından Bir ilk
Doç. Dr. Baysal, Yrd. Doç. Dr. Şengül’şöhret hekime tez çalışmasının bir kısmını oluşturan ve yaklaşık 4 yıl süren çalışmaları sonunda beynin elektriksel etkinliklerinin x, y ve z apsislerini yanılgısız biçimde belirlemeye yardımcı olan bir sistemi geliştirmeyi muvaffak olduklarını bildirdi.
Mevcut yöntemlerin bu apsisleri tespitinde 8 milimetreye kadar yanılgı yaparken, geliştirdikleri sistemle bu yanılgıyı 1 milimetrenin de altına düşürdüklerini belirten Baysal, “Böylece sistemimizde, neredeyse yanılgı payı yok diyebiliriz. Sistem, baş çevresinde 360 dereceyi 7-8 dakikada dönerek devamlı resim çekimi yapıyor. Bu bilgiler yönünde bilgisayar yazılımları ile elde edilen elektrot konumları da elektriksel işlevlerin yerini tespit etmede kullanılıyor” dedi.
Baysal, sistemlerini uydu ve uçaklardan dağ ve ovaların apsislerini veren fotogrametri biliminin anlamına eş biçimde çalıştığını kaydetti.
Sistem Kimseye İhtiyaç Duymadan Çalışıyor
Yrd. Doç. Dr Gökhan Şengül de elektrotları renk kodlarıya tespit eden çalışmalarına ait şu bilgileri verdi:
“Her bir elektrodun resimlerde ayırt edilmesi gerekiyor. Bunun için de bir görüntü operasyona ve görüntü tanıma algoritması büyüttük. Sistem, bu sayede bütün otomatik olarak çalışır hale geldi. Böylece bilgisayarda tek tuşa basarak kamerayı baş çevresinde döndürüyoruz. Resim aygıtı, beynin içeriğini görmüyor ancak başın yüzey bilgisini alıyor. Dönme bittikten sonra da resimler bilgisayara aktarılıyor ve bir başka butonla da elektrot konumları çıkarılıyor ve böylece bu tespitler kullanıma hazır hale geliyor. Bu harekâtlar sırasında bir teknikere dahi ihtiyaç duyulmuyor. Yalnızca bilgisayar kullanabilen herkesin kolaylıkla kullanabileceği bir sistem.”
“Tıp Bilimine Büyük Katkısı Olacak”
Çalışmalarının özellikle tıp bilimine katkısının büyük olacağını söyleyen Şengül, “Sistem, şahsiyet, bilme, müziksel ve matematiksel akıl gibi yeteneklerin de parolalarının bulunmasına büyük katkı sağlayabilecek. Şu an kimsenin bütün olarak çözemediği beyinle alakalı kodlara erişim kolaylaştırabilecek” dedi.
Şizofreni ve Sara Gibi Hastalıkların Teşhisi ve Rehabilitasyonunda Safha Kaydedilecek
Sistemlerinin nörologların, psikiyatri uzmanlarının sağlıklı ve doğru çalışabilmesi için güçlü bir taşıt olacağını kaydeden Şengül, böylece şizofreni, sara gibi beynin elektriksel işlev bozuklukları ile alakalı hastalıkların teşhis ve rehabilitasyonunda da ehemmiyetli safhalar kaydedilebileceğini söyledi.
Kolay Kullanılabilir ve Ekonomik Olması Sistemin En Büyük Avantajlarından
Şengül, çalışmalarının kolay kullanılırlığı, bütün otomatik olarak işlemesi, düşük maliyeti ve her mekanda kullanılabilirliğinin pek çok etrafın dikkatini sürüklediğini de dile getirdi.
Çalışmalarının, Annals of Biomedical Engineering mecmuasında yayımlanarak beynelmilel literatürdeki yerini aldığını da sözlerine ilave etti.
Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Haber
Yaftalar : Bilim Sağlık
