Harvard Üniversitesi’nden Dr. Bülent Kızıltan, astrofiziğin en sırlı yaradılışlarından nötron yıldızlarını ‘dinlemede’ mükemmel bir zafere imzalaydı.
Dr. Kızıltan’ın geliştirdiği usulle, uzayı bükecek kadar yoğun nötron yıldızlarının ‘sesleri’, artık daha öncekisine oranla bütün 1 milyon defa daha net dinleniyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nin Harvard Üniversitesi’nde uzayın gizemlerini inceleyen Dr. Bülent Kızıltan, geliştirdiği yeni usulle, nötron yıldızlarından gelen sinyalleri daha öncekisine oranla 1 milyon defa daha duyarlı bir biçimde dinlemeyi muvaffak oldu. Uzayın en egzotik cisimlerinden olan nötron yıldızları, uzayı büken, zamanı yavaşlatan ve Albert Einstein’ın görecelik teorisini en iyi destekleyen gök cisimleri olarak öğreniliyor.
Kibrit paketinde Dünya
Dev yıldızların, enerjileri bittikten sonra içlerine çökerek, tüm maddelerinin yalnızca 10 -15 kilometre çapına sıkışmasıyla oluşan nötron yıldızlarında bu sebeple yoğunluk muazzam ölçülerde oluyor. Bir çay kaşığı maddenin milyonlarca ton gelebildiği nötron yıldızlarındaki yoğunluk, Dünya seyyaresinin sıkıştırılıp bir kibrit kolisine sığdırılmasıyla elde edilebilecek yoğunlukta oluyor.
Saniyede 700 devir
Ayrıca bu egzotik gökcisimleri, dünyadaki en duyarlı atom saatinden 300 bin kat daha duyarlı biçimde, dingilleri çevresinde saniyede yedi suratın üzerinde dönüş yapıyorlar. Bu muazzam süratteki dönüşlerinden dolayı, nötron yıldızlarının katı yüzeyinde oluşan çizgisel süratler, ışık süratine yanaşıyor. Bu sebeple, yüzeyi de son derece pürüzsüz nötron yıldızlarının üzerinde ancak birkaç milimetrelik geçici tepecikler oluşabiliyor. “Yıldızlar ihtiyarlayıp can verince hayatlarını ya kara delik, ya beyaz cüce, ya da nötron yıldızı olarak sonlandırıyor” diyen Dr. Kızıltan, buluşunun uzayın gizemlerini bilmekte büyük katkısı olacağını ve daha evvel varlığından haberdar olamadığımız yıldızların bulguyu için ehemmiyetli bir fırsat oluşturacağını söylüyor.
Nötron yıldızının kitabını yazdı
DR. Bülent Kızıltan, ODTÜ Fizik’deri mezun olduktan sonra Fulbright bursu ile Amerika Birleşik Devletleri’de Yüksek Enerji Astrofiziği çalışmalarında bulundu. NASA’da optik gözlemler üzerine araştırmalar yaptı. California Üniversitesi’nde radyo gözlemleri ve teorisel çalışmaları ile yüksek lisans ve doktorasını bitirdi. Çalışmalarını topladığı kitabı ‘Esasların Yine Değerlendirilmesi: Nötron Yıldızlarının Evrimi, Yaşı ve Kütleleri Üzerine Reassessing the Fundamentals: On the Evolution, Ages and Masses of Neutron Stars’, Amerika Birleşik Devletleri’de yeni yayınladı. Dr. Kızıltan, hali hazırda Harvard Üniversitesi’nde öğretim vazifelisi
