Yarış arabası, Formula 1 denilince akla birinci gelen isim, elbette Enzo Ferrari olur. 1898 yılında doğan Ferrari efsanesi, hayatına yüzlerce muvaffakiyet, onlarca araba ve birçok acı sığdırmış. Bu acıların en başında babası, ağabeyi ve kendi öz oğlu bulunuyor.
Sahip olduğu mütevazı hayata karşın son derece güç kurallar altında dünya efsanesi Ferrari’yi yaratmayı başaran Enzo Ferrari’yi, yaşanmışlıklarıyla birlikte tekrar anmak istedik.
2. Dünya Savaşı ve salgınla geçen bir gençlik
1898 yılının Şubat ayında İtalya’da dünyaya gelen Enzo Ferrari, orta gelirli bir ailenin çocuğuydu ve bu yüzden de mütevazı bir çocukluk geçirdi. İlgi odağı olmayı son derece seven Ferrari’nin daha çocukken aklında 3 farklı hayali vardı; spor muhabiri, yarış pilotu ya da opera sanatkarı olmak.
Hayallerin yanında bir de gerçekler vardı şüphesiz. O devirde bütün dünyayı tesiri altına alan İkinci Dünya Savaşı, Ferrari’nin de ailesini etkilemiş, Enzo şimdi 18 yaşındayken ağabeyini ve babasını savaşta yakalandıkları salgından ötürü kaybetmişti. İlerleyen periyotta tıpkı ailesindeki öbür erkek fertler üzere orduya giden Enzo, burada babası ve ağabeyi gibi salgına yakalandı lakin salgını atlatıp güzelleşmeyi başaran az şahıslardan oldu.
Enzo, ordudan döndükten sonra daha çok küçükken kurduğu hayalleri üzerinde düşünmeye başladı lakin bu sefer kıymetli kriter, hangisinden para kazanabileceğiydi. Yarış pilotluğuna yönelmeyi tercih eden Enzo, birinci evvel Fiat’a başvurdu lakin İtalya’nın durumu savaş sonrasında çok berbat olduğu için Fiat’tan olumlu bir karşılık alamadı.
Enzo, piste birinci kere Alpha Romeo ile ayak bastı
1920 yılında, Vespa için test sürüşleri yapmaya ve Alpha Romeo için müsabakaya başladı. Yaklaşık 12 yıl boyunca Alpha Romeo için müsabakaya devam eden Enzo, oğlu Dino Ferrari doğduktan sonra yarış pilotluğunu bırakıp, hayalindeki arabayı tasarlamak istedi lakin Alpha Romeo’nun ısrarlarına dayanamayarak grupta sportif yöneticiliği yapmaya başladı. İtalyan efsanesi, burada edindiği tecrübelerden kendi firmasını kurarken ziyadesiyle faydalanacaktı.
1929 yılında kurduğu Scuderia Ferrari grubu, Enzo için bir hayal niteliğindeydi fakat genç yarış pilotu idare ve planlama konusunda o kadar güzeldi ki Scuderia Ferrari kısa bir mühlet içerisinde Alpha Romeo’nun resmi yarış ekibi haline geldi.
Ferrari’nin birinci temelleri, doğduğu kent Modena’da kuruldu
Artık hayallerinin peşinden koşma vaktinin geldiğini düşünen Enzo, Alpha Romeo’yu bıraktı, doğduğu kent Modena’ya gitti ve burada kendisine küçük bir atölye inşa etti. Enzo’nun birinci planı, yarış dünyası için değil kendisi için bir araba tasarlamaktı. Her şey çok hoş giderken İkinci Dünya Savaşı yüzünden yaşadığı yer bombalanmıştı ve Enzo, kepenkleri kapatarak günümüzde de Ferrari’nin merkezi olmaya devam eden Maranello’ya taşınmak zorunda kaldı.
Ferrari Marranello’nun fabrikasının son hali
Maranello’da sıfırdan kurduğu otomobil atölyesi, vakit geçtikçe bir fabrikaya dönüştü ve Enzo, kendi ismini taşıyan birinci arabası Ferrari Enzo’yu 1946 yılında tasarladı. Modena’da yalnızca kendisi için kurduğu atölyenin prensipleri de değişmişti zira Enzo’nun bu sırada artık para da kazanması gerekiyordu. Bu yüzden yalnızca yarış arabası değil, binek arabalar de üretmeye başladı. Ferrari ismini alan araba markası, vakit geçtikçe İtalya’da, daha sonrasında ise tüm dünyada büyük ses getirmeye başladı.
Takvimler 1950’yi gösterdiğinde Ferrari artık kendi altın çağını yaşamaya başlamıştı. Üst üste gelen Le Mans yarışı zaferleri, 250G ve 250GT modellerin piyasaya vurgun yapıp birer kült model haline gelmesi, Ferrari’nin gücüne güç katmaya başladı.
İşler her vakit düzgün gitmedi
*Enzo Ferrari’nin oğlu Alfredo Dino Ferrari
Enzo Ferarri’nin idare konusundaki eksiklikleri, şirkette finansal problemlere yol açtı ve Enzo mafyadan borç para istemek zorunda kaldı. Enzo, borcunu ödeyemedi ve danışabileceği ya da sığınabileceği de kimse yoktu.
Bu sırada Enzo, oğlu için Dino Ferrari isimli bir araba koleksiyonu çıkardı ve Dino bu modellerde klasik Ferrari logosunun kullanılmasına karşı çıktı. Öykünün üzücü kısmında, bugün hala çözülemeyen tezler bulunuyor. Birtakım kaynaklar, 24 yaşında hayata veda eden Dino’nun vefatından mafyayı hatalı tutarken, birtakım kaynaklar da Dino’nun yüksek doz uyuşturucudan öldüğünü söylüyor. Bir öteki kaynakta ise Dino’nun vefat sebebi frengi olarak belirtiliyor.
Sebebi her ne olursa olsun, Dino’nun genç yaşta hayata veda etmesi Enzo için büyük travma oldu ve uzun bir mühlet toparlanamadı. Enzo kendine geldiği vakit Ferrari’yi hiç olmadığı kadar güçlü bir marka haline getirdi ve oğlunun anısına başladığı Ferrari Dino koleksiyonunu üretmeye devam etti. 1968 – 1976 yılları ortasında üretilen modeller, markanın en çok satan arabaları haline geldi.
“Formula 1, Ferrari olmadan Formula 1 olmazdı”
Aslına bakacak olursanız Scuderia Ferrari, 1950’li yıllardan çok daha evvel, 1929 yılında kurulmuştu. Enzo bu ekip için Alpha Romeo ile o kadar çok münakaşaya girmişti ki Scuderia Ferrari’nin kendini F1 pistlerinde göstermesi, 50’li yılları buldu. Ferrari grubu bir yana, Enzo Ferrari’nin ürettiği arabalar o güne kadar Le Mans, Formula 1 ve Formula 2 yarışlarında üstüste birincilikler almaya başladı. Her vakit azim ve hırsla ilerleyen Enzo, kendi markasının üretitği F2002 F1 aracının gelmiş geçmiş en uygun yarış arabası olarak anılacağından habersizdi.
Yıl 1950 olduğunda, Scuderia Ferrari Monako’da gerçekleşen birinci Formula 1 yarışlarına katıldı. Scuderia Ferrari, Formula 1 pistlerinde adeta kaplan üzereydi ve birinci şampiyonluğunu yalnızca bir sene sonra, İngiltere’nin Silverstone pistinde aldı. Grup muvaffakiyet üstüne muvaffakiyet elde etse de çok sayıda Dünya Şampiyonu olamadığı için Enzo bir türlü tatmin olmuyordu. Enzo’yu tatmin edecek tek pilot Michael Schumacher, ekibe Enzo öldükten tam 10 sene sonra gelecekti.
Enzo Ferrari, 90 yaşında hayata gözlerini yumdu
Daha çocuklukta başlayan hayaller, erken yaşta babasını ve ağabeyini kaybetmesi, Enzo’nun erken olgunlaşmasına yol açmıştı. Tam her şey yoluna girdi derken İkinci Dünya Savaşı’nda yaşadığı yer bombalanmış, kendi tırnaklarıyla kazıyarak kurduğu Ferrari altın çağını yaşarken 24 yaşındaki oğlunu kaybetmişti. Hayat Enzo için hiçbir vakit kolay olmadı şüphesiz ancak kendi karakteri de bu zorluklara karşı şekillenmeyi başarmış ve daha çok kendi içine dönük bir insan haline gelmişti.
Yaşı ilerledikçe böbreklerinde oluşan rahatsızlık nedeniyle kendisini eskisi üzere sağlıklı hissetmeyen Enzo, 90 yıl dolu dolu yaşamıştı yaşamasına lakin bu kadar acının bir ortada olduğu bir hayatta, tüm sevdikleri öldükten sonra da yaşamaya devam etmek onun için ne kadar düzgündü, bilemeyiz. Ferrari’nin kurucusu, Formula 1’in baba ismi ve efsanevi yarış pilotu Enzo Ferrari, 90 yaşında 14 Ağustos 1988’de, fabrikasının bulunduğu yer Maranello’da hayata gözlerini yumdu.
Enzo Ferrari ile ilgili az bilinen ayrıntılar
