İş dünyasında ehemmiyet kazanan tescil mevzusu, liselere sıçradı.
Türkiye’de 21. asır standartlarında markalaşma ve tescil almanın ehemmiyetini anlayan bir hayli sektör ve firma, rakipleriyle rekabet etmek vemarkalaşma süreçlerini bitirmek için çalışıyor. Teşebbüsçüler ve firmalar buldukları fikrin ve mahsulün değerini kavradı, şimdi gizeme gençlerde. Gençlerin bilime, teknolojiye ilgi duyması ve inovasyon düşünce mahsulleri geliştirmelerinin teşvik edilmesi emeliyle çalışmalar ilköğretimdöneminde başlatılmaya başladı. Gelecek senelerde bu mevzudaki şuurun gençlerle beraber yetişmesiyle daha da çoğalması, tescile alakada yüksek çoğalış yaşanması tasarlanıyor. Tescilde niyetse 10 sene içinde bir milyon tescile erişmek.
LİSE VE ÜNİVERSİTELERİN ALAKASI ARTTI
Türk Tescil Enstitüsü TPE Başkanı Prof. Dr. Habip Asan, enstitünün sınaimülkiyet şuurunun kamuda yaygınlaştırılması çalışmalarına paralel olarak, tüm kesimlerden alınan çoğalan rakamdaki yerli müracaatların içinde, lise ve dengi mekteplerden yapılan tescil ve faydalımodel müracaatlarının da bulunduğunu söylüyor.
Asan, TPE olarak bu kapsamda kamuoyunu bilinçlendirmek için başta üniversiteler ve sanayi – ticaret odaları olmak üzere müesseselerle işbirliği içinde olduklarını belirtti ve ilave etti: “Ülke genelinde seminer, sempozyumve konferanslar tertip etmekte, orta öğretim müesseseleri ile oluşturduğumuz faalliklerle de gençler arasında sınaimülkiyet şuurunun oluşturulması çalışmalarında bulunuyoruz”
Türk Tescil Enstitüsü, gençlerin bilime, teknolojiye ilgi duyması ve inovasyon düşünce mahsulleri geliştirmelerinin teşvik edilmesi emeliyle, Ulusal Eğitim Bakanlığı Alıştırma ve Terbiye Heyeti Başkanlığı ve İlköğretim Genel Müdürlüğü işbirliğiyle tertip ettiği bir faallikle 6. 7. ve 8. sınıflarda okutulan “ Teknoloji tasarım Dersi” kapsamında talebelerin yaptıkları çalışmaları değerlendiriyor. Asan, 2008 senesinden bu yana asıllaştırılan sergiye olan alakanın her geçen yıl çoğaldığını ve sergilenen çalışmaların kalitelerinin de yükseldiğini söylüyor. Ayrıca Teknoloji Tasarım dersi kapsamında Ankara’daki ilköğretim hocalarına ve talebelerine gerek TPE’de gerekse ilköğretim mekteplerinde seminerler veriliyor. Asan, yapılan tüm bu etkinliklerle alakalı şunları söylüyor: “Potansiyel buluş sahibi olarak gördüğümüz gençlerimiz tescil mevzusunda bilinçlendirilmekte ve ilerleyen senelerde yerli tescil rakamında çok daha fazla çoğalışlar kaydolunması güzergahında temennilerimiz çoğalıyor”
BULUŞU BUL, MÜRACAAT ET VE ONLİNE TAKİP ET
Ülkemizde tescil mevzusundaki müracaatlar dolaysız Türk Tescil Enstitüsü’ne yapılabiliyor isteyen özel tescil danışmanlık hizmetlerini de seçim edebiliyor. Tescil müracaatında bir hayli kaide var, misalin müracaat yapacağınız mevzu bir problemin çözümünde işe yarayan teknik özellikleri olan yeni bir buluş ise Tescil ya da Verimli Model Müracaatı’nda bulunulabiliyor. Müracaat ayrımları bunlarla da hudutlu değil bir mahsulün dış görünüm özellikleri korunmak isteniyorsa Endüstriyel Tasarım Müracaatı, yöreye has bir mahsule ait patent arzı varsa Coğrafi İşaret Patenti Müracaatı yapılabiliyor. Müracaat süreci adım adım internet üzerinden takip edebiliyor
ETRAFÇI MAHSULLER TESCİLDE ÖNE ÇIKTI
Türkiye’de en çok tescil müracaatı yapan sektörleri mobilya ve makine olarak sıralayan Adres Tescil Genel Müdürü Av. Ali Çavuşoğlu, özellikle konut mahsulleriyle alakalı tescil müracaatlarında her yıl ehemmiyetli bir yoğunluk yaşandığını da vurguluyor. Çavuşoğlu, “Son yarıyılda özellikle etrafçı enerji imal tekniklerinde ehemmiyetli çalışmalar yapıldığı müracaat oranları ile kendini göstermekte. Bunun yanında seçenek ısıtma sistemleri ile alakalı da ehemmiyetli bir çoğalış olduğunu söyleyebiliriz” diyor.
1 MİLYON TESCİL NİYETİ
Çavuşoğlu, günümüzde Ar-Ge ve Ar-Ge’nin ehemmiyetinin farkına varmaya başlayan şirketlerin harcayıcı gereksinimlerini basitlikle tanımlayarak aktif buluşlar ortaya koyabildiklerini vurguluyor. 2010’da 6 bin 500 yerli tescil müracaatı yapıldığını söyleyen Çavuşoğlu, bu rakamın gelişmiş ülkelerin milyonları bulan tescil müracaatlarının yanında çok az gibi göründüğüne ancak 1995’den bu yana müracaatların 35 kat arttığını dikkat topluyor. Çavuşoğlu, “Bir buluş yapmak için bile olmaya değil doğru taktiğe gereksinim var. Türkiye 10 senede 1 milyon tescil amacına erişebilecek. Son senedeki çoğalış bunun en ehemmiyetli göstergelerinden biri zati” diye konuşuyor.
Tescil sahibine hasılat olarak dönüyor
Tescili olan ya da olmayan bir buluş için imal yapılabilir. Ancak, tescilli bir buluş, buluş sahibinin izni olmadan başkaları tarafından üretilemez, satılamaz, ihracatı- ithalatı yapılamaz. Tescilli bir mahsul hakkında müracaat sahibinden izin alınmadan yapılan faaliyetler için cezai yaptırımlar var.
Tescilin sağladığı avantajları:
Özel haklar: Tesciller, yalnızca tescil sahibine özel olan, müracaat tarihinden itibaren 20 sene süresince buluşun kullanımı, üretilmesi ve satılması ile alakalı haklar sağlıyor
Pazarda eforlu yer: Elde edilen bu özel haklarla, başkalarının buluşu ticari anlamda kullanmasını yasaklayabilir, rekabet eforunu artırıyor.
Yatırımların kara dönüşmesi: Gelişmiş mahsuller üretmek için ciddi ölçüde zaman ve para yatırımı yapılıyor. Tescil gözetmesi ile sağlanan özel haklarla tüketmeler kâra dönüştürülebiliyor.
Buluş için lisans ve devir uyuşması yapabilme fırsatı: Buluşunuzu kendiniz üretmek istemiyorsanız, başka bir şirketle lisans ya da devir uyuşması yaparak kazanç elde edebilirsiniz.
