Hoşluk ve nahoşluk kavramları hayli değişken ve herkese nazaran farklı manalara gelebilen kavramlar. Şahsi olarak sizin çok nahoş gördüğünüz bir şey bir diğerine nazaran çok hoş olabilir ve bunun doğruluğundan ya da yanlışlığından bahsetmek mümkün değildir.
Lakin hoşluk kavramı binlerce yıldır bir kalıba sokulmak istenmiş ve bu mevzuda çeşitli çalışmalar gerçekleştirilmiş. Bilhassa kelam konusu insan olduğunda hakim olan hoşluk algısının sebebini anlamak için araştırmalar yürütülmüş ve birtakım enteresan sonuçlar da var.
Hoşluk, simetri ve altın oranla açıklanmaya çalışılmış
‘Kusursuz güzellik’ nasıl olur, beşerler için ‘güzel ve cazip olan’ nedir?’ üzere sorulara yanıt aranırken karşımıza çıkan birinci şey altın oran oluyor. Da Vinci’den Dali’ye pek çok sanatkarın yapıtlarında başvurduğu ve kusursuz hoşluğu yakalamak için kullanılan altın oran her ne kadar kabul görmüş bir kavram olsa da bilimsel olarak güçlü bir desteği olmadığı için tartışmalı bir bahis başlığı. Lakin tekrar de günümüzde hâlâ rastgele bir şeyin hoşluğunu açıklamak için sıklıkla başvuruluyor.
Hatta bir estetik cerrah olan Dr. Julian De Silva tarafından altın oran uygulanarak dünyanın en hoş bayanlarının seçildiği bir liste bile hazırlanmış. Listede birinci sırada Bella Hadid yer alırken ikinci sırada Beyonce ve üçüncü sırada ise Amber Heard yer alıyor.
İnsanlara neyin hoş ya da yakışıksız geldiğini açıklamaya çalışan bilim insanlarının başvurduğu bir öbür yol ise simetri olmuş. Bu noktada daha ikna edici bir sonuç var diyebiliriz zira simetrinin insan yüzünü hoş ve alımlı kıldığına yönelik kimi bilimsel araştırmalar var. Buna nazaran insan yüzleri az oranda asimetrik lakin genel bir simetriden kelam edilebilir. Simetrik olan yüzler bize tanıdık gelir ve onları hoş buluruz.
Ayrıyeten burada kıymetli olan bir başka nokta ise bir yüzün ne kadar ‘ortalama’ olduğu. Burada ‘ortalama yüz’ kavramı bir yüzün çoğunluğun yüzlerine matematiksel olarak ne kadar benzediğini söz ediyor. Bu hesaplama yapılırken gözler ortasındaki aralıktan gözler ve ağız ortasındaki aralığa kadar pek çok ölçüm göz önünde bulunularak yapılıyor. Sonucunda da insanların ‘çekici’ dediği bir yüz ortaya çıkıyor.
Bir internet sitesi, bu bilgileri kullanarak size ne kadar hoş olduğunuzu söylüyor:
‘Acaba matematiksel oranlara nazaran ne kadar güzelim?’ diye merak edenler için çeşitli oranları işin içine katarak ne kadar hoş olduğunuzu söyleyen bir internet sitesi var; prettyscale.com. Yüklediğiniz fotoğraf üzerinde yüzünüzün ölçümlemelerini yapan site, nihayetinde bir ‘güzellik oranı’ veriyor.
Ölçümü nasıl yapacağınıza gelin birlikte göz atalım:
Sitenin yaptığı şey büsbütün yüzün oransal olarak ne kadar simetrik olduğuna bakmak ve sonuçların bilimselliğine dair güçlü bir ispat da natürel ki yok. Bir kişinin farklı fotoğrafları yüklendiğinde farklı sonuçlar çıkabiliyor zira fotoğraftaki tabir bile yüzdeki simetriyi etkileyebiliyor. Cümbüş gayeli keyifle yapabileceğiniz bir şey olsa da, sitenin verdiği sonuçları kendi güzelliğinizi ya da oburlarının hoşluğunu yargılamak için kullanmamaya itina gösterin.