Geçtiğimiz yıldan beri hayatımızı esir alan koronavirüs, aslında yıllardır hayatımızın içindeydi. Mesela 2002 yılında “SARS-CoV” olarak isimlendirilen bir koronavirüs tipi, birtakım kedilerden insanlara bulaştı. Lakin bu virüsün bulaşıcılığı, o yıllarda bu kadar yüksek değildi ve denetim edilebiliyordu. Uzmanlar, günümüzde “SARS-CoV-2” haline gelen koronavirüsün ise her 10 yılda bir salgına neden olabileceğinden huzursuz oluyorlar.
ABD’de hizmet veren Duke Üniversitesi bünyesinde çalışan Dr. Gregory Gray, bir gün SARS-CoV-2 üzere salgına neden olabilecek diğer bir koronavirüsün olup olmadığını merak etti. Bununla ilgili ayrıntılı bir araştırma yapan Gray, meslektaşlarından aldığı yardım sonucunda çok farklı bir sonuca ulaştı. O denli ki Malezya’da, asıl maksadı köpekler olan lakin köpeklerden insanlara da bulaşabilen yeni bir koronavirüs tipi tespit edildi.
Bulgular tasa verici olsa da alarm vermek için şimdi erken
Aslına bakacak olursak Dr. Gregory Gray, salgının Çin’de çıktığı günlerden beri koronavirüsle ilgili çalışıyordu. Lakin koronavirüsü tespit etmeye yarayan PCR testleri, sırf bilinen virüs cinslerini tespit edebiliyor, Gray için yetersiz kalıyordu. Öğrencilerinden olan Leshan Xiu ise yeni bir test geliştirmek için harekete geçen Gray, yaptığı çalışmalar sonucunda birebir PCR testi üzere çalışan lakin tüm virüs cinslerini tespit eden bir test geliştirmeyi başardı. İşte bu test, Malezya’da çok enteresan ve korkutucu bir durumu ortaya koydu.
Geliştirilen test, Malezya Savarak’taki 301 hastaya uygulandı. Bu hastalar, daha çok çocuklardan oluşuyordu ve zatürre gibisi rahatsızlıklara sahiplerdi. Bu hastaların 8’inde, SARS-CoV-2’den farklı bir koronavirüs tipi tespit edildi. Virüs üzerinde inceleme yapan bilim insanı, bu virüsün köpekleri hasta edebilen bir koronavirüs olduğunu tespit ettiler. Gray, elde ettiği bulguları o kadar harika bulmuş ki geliştirdikleri testin yanılgılı çalıştığını düşünmüş.
Dr. Gregory Gray, Ohio Eyalet Üniversitesi bünyesinde çalışan ve hayvanları etkileyen koronavirüsler üzerinde uzmanlaşmış olan Anastasia Vlasova ile bağlantıya geçerek, tespit ettiği koronavirüsten bahsediyor. Olaya dahil olan Vlasova, laboratuvar ortamında yaptığı incelemelerde kelam konusu virüsün nitekim de köpek odaklı olduğunu tespit etti. Bu defa bu virüs tipinin genomunu çözmeye çalışan bilim insanı, yaptığı çalışmalar sonucunda bu tıbbın az da olsa domuz ve kedileri de etkileyebildiğini fakat temelinde köpekleri hasta eden bir cins olduğunu anladı.
Anastasia Vlasova, araştırmaları sırasında virüsün eşsiz bir mutasyona uğradığını gördüklerini söylüyor. Farklı bir halde mutasyon, virüsün köpeklerdeki tesirini yitirmesine yol açıyordu. Lakin bu defa de bulaşıcılık artıyor ve hatta beşerler, mutasyona uğramış bu koronavirüsle enfekte olabiliyorlardı. Arkansas Üniversitesi virologlarından Xumin Zhang, bulguların değerli olduğunu lakin edişe verici bir şeyin en azından şimdilik olmadığını, zira bu yeni koronavirüs çeşidinin beşerden beşere bulaştığının ispatının bulunmadığını tabir ediyor. Zhang, çalışmaların ayrıntılandırılması gerektiğini, bir halde bu virüs tipinin köpek virüsü değil, insanlardan köpeklere bulaşan yeni bir koronavirüs varyantı olabileceğinin kendisini şaşırtmayacağını söylüyor.