Araba dünyasında kimi markalar efsanedir ve her modelleri güzeldir. Birtakım markalar ise uygundur ve fakat birkaç modeli efsaneler ortasına girmeye hak kazanmıştır. Fiat Palio ya da Türkiye’de bildiğimiz ismiyle Fiat Albea da bunlardan biriydi. Birinci sefer 1996 yılında piyasaya sürülen bu araç, başta Latin Amerika bölgesi olmak üzere dış pazarda bir Fiat Palio rüzgarını uzun yıllar muvaffakiyetle estirdi.
2017 yılında ise Fiat Palio üretimi durduruldu. Artık hiçbirimiz fabrikadan çıkmış, gıcır gıcır bir Fiat Palio’ya binemeyeceğiz. Modelin üretiminin durdurulmasının pek çok farklı nedeni var lakin en öne çıkan neden, en büyük pazar olan Brezilya’daki kullanıcıların artık yeni ve daha canlı otomobillere binmek istemeleridir. Fiat Palio ya da bildiğimiz ismiyle Fiat Albea’nın, onu bir efsane haline getiren öyküsünün ayrıntılarına bakalım.
Her şey Fiat’ın İtalya’dan çıkmak istemesi ile başladı:
Araba dünyasının kıymetli markalarından biri olan İtalyan Fiat şirketi, 1990’lı yılların başında başarılıydı fakat İtalya’da sıkışıp kalmıştı. Farklı kıtalara, farklı pazarlara açılmak istiyor lakin nereden başlayacağını bilmiyordu. Bu periyotta değerli Latin Amerika ülkelerinden biri olan Brezilya, bilhassa araba piyasası için kilit bir pazar haline geliyordu.
Brezilya’daki arzı gören Fiat, çabucak iki farklı proje geliştirmeye başladı. Bunlardan biri Palio, oburu ise Siena isimli modellerdi. Bu modeller Fiat’ı küresel bir marka haline getirecekti. Zira Fiat, küçük segmentli kent otomobilleri üreten bir şirketti ve Rusya, Avrupa, Güney Amerika, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’daki kullanıcılara bunu göstermeliydi.
Sovyetler dağılmış, Berlin Duvarı yıkılmıştı. Avrupa Birliği dışında kalan ülkeler artık eski nizamın sıkıcı, karanlık arabalarından kurtulmak ve yeniyi, en yeniyi istiyorlardı. Tahminen de bu nedenle Fiat Palio’yu efsane haline getiren ülke Brezilya oldu. Brezilya halkı da Avrupalıların, Amerikalıların bindikleri arabalara binmek istiyordu. Fiat ise bu isteğe en gerçek karşılığı veren şirket oldu.
Fiat Palio ve Siena tanıtılıyor:
Hazırlıklar tamamlandı ve 1996 yılında Fiat Palio, 1997 yılında da Fiat Siena modelleri piyasaya sürüldü. Ortadan yıllar geçmesine karşın bugün bile iki modelin tanıtım lansmanı, Fiat tarihindeki en kıymetli lansmanlar olarak kabul ediliyor. Bu iki model, bilhassa Brezilya’daki tüketicilerin aradığı alımlı otomobillerdi.
1996 yılında başlayan satışlar sonunda Fiat Palio, en çok satılan dördüncü otomobil oldu. Pazardaki en büyük rakibi Volkswagen Golf’ün akabinde 340 bin satış ile tepeyi gördü. Palio’nun ünü, evvel komşu ülke Arjantin’e yayıldı. Daha sonra 1997 yılında Polonya, Venezuela ve Fas’ta, 1998 yılında Türkiye’de, 1999 yılında Hindistan ve Güney Afrika’da, 2002 yılında ise Çin ve Mısır’da üretim başladı.
Fiat şirketi için atılan bu adım riskli lakin yapmak zorunda oldukları bir atılımdı. İtalyan şirket Avrupa kıtasına sıkışıp kalmıştı. Lokal rakipleri dünya pazarında ismini süratle duyurmaya ve şaşırtan satış sayılarına ulaşmaya başlamıştı. Fiat, küçük segmentli kent otomobillerinin ustasıydı ve eskiye bağlı Avrupalılar yerine gözü her vakit yenide olan farklı pazarlara kendini tanıtmak zorundaydı.
Fiat Palio, Türkiye’de Fiat Albea ismiyle piyasaya sürüldü:
Fiat halinden mutluydu. Fiat Palio satışları Brezilya’da beklediklerinden çok daha düzgün gidiyordu fakat Avrupa satışları 2001 yılında düşmeye başlamıştı. Hindistan ve Çin’de de Latin Amerika’daki üzere bir muvaffakiyet güç görünüyordu. Fiat, Rusya ve Türkiye’ye açılmaya karar verdi lakin burada modelin ismi değiştirildi ve Fiat Albea ismiyle satışa sunuldu. Palio isminin Latin havasını kırmak istemiş olabilirler.
Fiat istediği üzere küresel bir şirket olamamış, yerelde kalmıştı. Brezilya’da gerçekleştirilen Fiat Palio satışları, toplam satışın yaklaşık %85’ini oluşturuyordu. 2001, 2004 ve 2007’de mevcut modelin tasarımı yenilenmiş olsa da sonucu değiştirmiyordu, Fiat Palio yaşlanmıştı. Dünya pazarında istediğini yakalayamamıştı ve elindeki tek kale olan Brezilya’yı da kaybetmek üzereydi.
Brezilya özelinde tüm Latin Amerika bölgesi, bilhassa araba dünyası için 1990’lı yıllardan itibaren en değerli pazarlardan biri haline gelmişti. Bölgedeki pazar üstünlüğünü kaybetmek, bir şirketi batma noktasına kadar götürebilirdi. Hele bu şirket, Fiat üzere, satışının %85’ini bu bölgede yapıyorsa pazarı kaybetmenin manası sona ulaşmak demekti.
Brezilyalılar artık Fiat Palio sürmek istemiyor:
2011 yılında piyasaya sürülen 2. jenerasyon Fiat Palio tanıtım lansmanı, Brezilya ekonomik krizine denk geldi. Birinci yıl 200 bin satan model, iki yıl daha istikrarlı bir satış sayısı yakaladı lakin birinci jenerasyon modelin yakaladığı muvaffakiyetin yanına bile yaklaşamadı ve yıl yıl satışlar düştü. Tahminen de ekonomik kriz sadece bir mazeretti.
Brezilyalılar artık Fiat Palio sürmek istemiyordu zira tüm dünyada SUV periyodu başlamıştı ve herkes bu yeni modellere bayılıyordu. Araba teknolojisinin geldiği noktayı gören tüm kullanıcılar artık memleketler arası standartlarda üretilmiş, tam donanımlı ve yeni arabalar kullanmak istiyorlardı. Fiat Palio eskiyi temsil ediyordu. Nostaljik bile değil, sırf eskiydi ve artık ömrünü tamamlaması gerekiyordu.
Fiat Palio modeline veda:
Fiat yöneticileri 2017 yılında bir karar aldılar ve bir vakitlerin efsane modeli Fiat Palio’nun üretimini durdurdular. Artık Latin Amerikalı kullanıcılar bile milletlerarası standartlarda, tam donanımlı araçlar istiyorlardı. Fiat Argo ve Cranos modelleri, şirketi iflastan kurtardı. Lakin Brezilya’da Fiat Palio ile yakalanan muvaffakiyet bir daha gerçekleşmedi.
Her şeye karşın Fiat Palio modeli, ismini araba tarihinin unutulmazlar listesine altın harflerle yazdırmayı başarmıştır. Yüksek satış sayıları şirketi ilgilendirir. Bizi ilgilendiren kısmı ise Berlin Duvarı’nın yıkılışını, Sovyetler Birliği’nin çöküşünü, 1990’lı yılların o biraz mahsun, biraz heyecanlı, biraz umutlu ruh halini yansıtmasıdır. Fiat Palio eskidir ancak bize, bizi anlatır.
Araba dünyasının efsanelerinden biri olan Fiat Palio ya da Türkiye’de bilinen ismiyle Fiat Albea modelinin dünden bugüne seyahatini ve üretiminin durdurulma kıssasını anlattık. Artık bu efsane model ile sadece ikinci el otomobil pazarlarında ya da satış sitelerinde karşılaşabileceğiz. Lakin tekrar de herkesin anılarında fabrikadan yeni çıkmış, en gıcır haliyle yaşamaya devam edecek.
