Otomobil kullanmak, tek başına birden fazla kişi için ‘basit’ bir aksiyon olsa da trafik, içinde çok fazla değişken ve etkileyen olması nedeniyle karışık bir olgudur. Bu nedenle ne kadar düzgün bir şoför olursanız olun kaza yapma riski hep yanı başınızdadır. Pekala trafikte kaza sayısını azaltmanın, trafiği daha inançlı bir ortam haline getirmenin bir yolu bulunuyor mu? En azından teorik olarak mutlaka evet.
ABD merkezli bir kargo ve nakliyat şirketi olan United Parcel Service ya da kısaca UPS, 2004 yılında yakıt tüketimini ve karbon emisyonlarını azaltmak için teslimat rotalarını şoförlerin en az sayıda sola dönüş yapacağı halde güncelledi. Bu, hayli enteresan ve görece küçük bir değişiklik olsa da UPS, bu değişiklik sayesinde yılda yaklaşık 37 milyon litre yakıt tasarrufu sağlamayı başarmıştı.
Kimi kavşaklarda sola dönüşleri kısıtlamak, trafiğin önemli biçimde güzelleşmesini sağlayabilir
Pekala bu enteresan değişiklik UPS için başarılı olduysa tüm trafik için yararlı olabilir mi? VIKASH V. GAYAH tarafından Inverse’te kaleme alınan bir yazıya nazaran katiyen evet. Bir periyot Penn State’te ulaşım mühendisliği profesörü olarak da çalışan GAYAH, trafiği düzgünleştirmek için hangi kavşaklarda sola dönüşlerin kısıtlanması gerektiğine yönelik bir çalışma gerçekleştirdiğini söz ediyor.
Tüm kazaların yüzde 40’ının, önemli yaralanmalı kazaların yüzde 50’sinin, ölümlü kazaların ise yüzde 20’sinin kavşaklarda meydana geldiğini tabir eden GAYAH, trafik ışıklarının kavşakları denetim etme konusunda aşikâr bir denetim sağlasa da kavşaklarda sola dönüşlerin genel olarak trafiği yavaşlattığını ve şoförün ‘becerilerine’ bağlı olduğunu söz ediyor.
Kavşaklarda gerçekleşen kazaların yarısından fazlası sola dönüşlerde gerçekleşiyor
Elbetteki sola dönüşleri büsbütün yasaklamak mümkün değil. Bu nedenle sola dönüşleri kısıtlamanın en çok yarar sağlayacağı noktaların belirlenmesi gerekiyor. GAYAH’a nazaran bu noktalar, kent dışındaki kavşaklardan fazla kent merkezlerindeki, yoğunluğun en fazla olduğu noktalar. GAYAH, buna neden olarak trafiğin ağır olduğu noktalarda akışı hızlandırmanın daha fazla insanı olumlu etkilemesi ve tekrar bu noktalarda oransal olarak daha az sola dönüş yapılmasını gösteriyor.
GAYAH tarafından aktarılan bilgilere nazaran kavşaklarda meydana gelen kazaların yüzde 61’i, sola dönüşler sırasında gerçekleşiyor. Dolayısı ile kavşaklarda sola dönüşleri kısıtlamak sadece trafiğin daha süratli akmasına değil, kavşaklardaki trafik kazalarının azalmasına da yardımcı olacak. Yeniden de bu teklifin ne kadar uygulanabilir olduğu tartışmaya açık bir bahis.
