Nobel Kimya Ödülü’nün bu yılki sahipleri Amerikalı ve Alman bilim adamları.
Ödülü paylaşan bilim adamları ; Eric Betzig (Howard Hughes Sağlık Durumu Enstitüsü, ABD), William E. Moerner (Stanford Üniversitesi, ABD) ve Stefan W. Hell’in, geliştirdikleri “yüksek çözünürlüklü floresan mikroskop” çalışmalarıyla ödüle değer görüldükleri bildirildi.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nden yapılan açıklamada, 1873’te Ernst Abbe’nin, geleneksel optik mikroskopların hiçbir süre 0,2 mikrometreden daha iyi olamayacağı öngörüsünde bulunduğu belirtilerek ışığın dalga boyunun yarısından daha iyi çözünürlük sağlayamayacağı düşüncesiyle optik mikroskopun uzun bir süre geri planda tutulduğu hatırlatıldı.
Oysa 2014 Kimya Ödülü’ne bedel görülen bilim adamları Betzig, Moerner ve Hell’in, bu sınırlamayı dahiyane bir şekilde, floresan moleküllerin yardımıyla aştığı vurgulanan açıklamada, bu bilim adamlarının çığır açan çalışmalarının, optik mikroskobu nano boyutlara taşıdığı ve yaşayan hücredeki moleküllerin izlerini görüntüleme olanağı tanıyan bu cihazın bundan böyle nanoskop olarak adlandırılmaya başladığı belirtildi.
Açıklamada, “Bu cihazla bilim adamları , moleküllerin beyindeki asap hücreleri arasındaki sinapsları nasıl oluşturulduğunu görebiliyor; Parkinson, Alzheimer ve Huntington hastalıklarına yol açan proteinlerin izlerini sürebiliyor ve döllenmiş yumurtadaki proteinlerin bölünerek embriyoya dönüşmesini izleyebiliyorlar” ifadesi kullanıldı.
Günümüzde nanoskobun dünya genelinde kullanılarak insanlığa büyük faydası olan bilgiler sağladığı kayıtlı açıklamada, Stefan Hell’in 2000 yılında geliştirdiği yöntem ve birbirlerinden ayrı çalışan Eric Betzig ve William Moerner’ın kullandığı yöntemlerin ödüllendirildiği bildirildi.
Ödüle değerinde görülen üç bilim adamı, 8 milyon İsveç kronluk (2 milyon 525 bin TL) ödülü paylaşacak