Gezegenimizde tsunamiler, deniz tabanındaki sarsıntılar ve volkanik patlamalar nedeniyle oluşur. Bu tsunamiler genelde büyük boyutlarda olur ve kimi vakit kıyı kasabalarına önemli ziyanlar verebilir.
Pekala ya uzayda tsunami oluşabilir mi? Astrofizikçilere nazaran bu sorunun yanıtı evet. Uzayda nitekim de tsunamiler oluşabilir. Üstelik bu tsunamileri oluşturan şeyler kara delikler olabilir.
Uzayda tsunamiler olabilir
Astrofizikçiler, yaptıkları bilgisayar simülasyonlarında kara deliklerde oluşan gaz sızıntılarının devasa boyutlarda, tıpkı tsunamilere benzeyen yapılar oluşmasına sebep olduğunu tespit etti. Araştırmacılar, bu yapıların ekseriyetle kara deliklerin etrafında oluştuğuna ve karadeliğin yer çekiminin bu biçimlerin oluşmasına sebep olduğuna inanıyorlar. Las Vegas Üniversitesi’nden astrofizikçi Daniel Proga, “Dünyadaki bu tipten olayların gerisinde, uzayda ve hatta kara deliğin çok ötesindeki şeyleri açıklayabilen fizik maddeleri vardır” diyerek bu tsunamilerin gerçek olabileceğini doğruladı.
Birtakım muhteşem kütleli kara deliklerin etrafında onları besleyen büyük gaz ve husus diskleri yer alıyor. Bu diskler, faal galaktik çekirdek olarak bilinen birleşik bir kara delik sistemini besliyor. Bu diskin üzerinden de parlak X-ışınları yayılıyor. Kelam konusu X-ışını radyasyonu ise akış halindeki sistemin merkezinden dışarı itiliyor. Bu olay ise tsunami halindeki yapıları ortaya çıkarıyor.
Araştırmacılar, yaptıkları simülasyonlardaki bulguları, ileriki periyotlarda uydular ve teleskoplar aracılığıyla gözlemlemeyi ve savlarına somut ispatlar bulmayı umuyor.
NASA, bu bulguların Chandra X-ışını Gözlemevi ve XMM-Newton uzay teleskobu ile yapılan müşahedelerle uyuştuğunu doğruladı.
