Türkiye’de otomotiv sektöründe akılalmaz hadiseler yaşandığı herkes tarafından öğrenilen bir reel. Özellikle dolar kurunun tesiri ve koronavirüs pandemisinin imali aksatmasıyla sıfır taşıtlara erişmenin olanaksız hale geldiği bir yarıyılda, ikinci el araba maliyetleri de görülmemiş seviyelere erişti. Yapılan son analizler, sadece son 24 saatte 41 binden fazla ikinci el araba maliyetine yüzde 11 etrafında zam geldiğini gözler önüne seriyor.
Kasım ayının otomotiv sektörü için zorlu geçtiği bariz. Çünkü sıfır araba maliyetlerine neredeyse 3 defa zam geldi. Zamlar sebebiyle ÖTV dilimi değişen vasıtalardaki maliyet çoğalışı ise daha da yüksek oldu. İkinci el piyasası ise artık fırsatçılığın dibini sıyırmaya başlamış gidişatta. Çünkü popüler vasıta satış sitelerinde beyin yakan maliyetler var. Sektör kaynakları, yaşanan hadiselerin başlıca sebebinin ÖTV sistemi olduğunu düşünüyorlar.
Yukarıyada, malum sitede yer alan bir bülteni görüyorsunuz. Vasıta, 2020 model Renault Clio Icon. Kavradığımız kadarıyla, vasıta satın alındıktan sonra kullanılmamış. Sahibi, bu vasıta için 483 bin 500 TL istiyor. Renault’un internet sitesinde yaptığımız analizlerde, sıfır modelin 355 bin TL‘lik yaftaya sahip olduğunu görüyoruz. Eş bir gidişat, Volkswagen Golf’te de var. Bir vasıta sahibi, Golf’ünü bütün 900 bin TL‘den satışa koymuş gidişatta. Taşıtın Volkswagen’in internet sitesindeki maliyeti ise 585 bin TL.
Otomotiv Distribütörleri Derneği ODD ve Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği OYDER yetkilileri tarafından yapılan açıklamalara göre dolar kurundaki oynaklık, sıfır vasıta maliyetlerini olması gerekenden daha fazla artırıyor. Çünkü vasıta maliyetindeki kur çoğalışı, ÖTV dilimini yüzde 50’den yüzde 80’e çıkarabiliyor. Bu da 60 bin TL gibi dudak uçuklatan ekstra zamma yol açabiliyor. İşte bu da ikinci el fırsatçılarına yarıyor. Kaynaklara göre ÖTV dilimlerine yeni bir tertip etme yapılır ve yüzde 60, yüzde 70 gibi yeni kademeler getirilirse, maliyet çoğalışları dizginlenebilir.
Yetkililer, otomotiv sektöründeki genel vaziyetle alakalı da açıklama yaptılar. Misalin Cardata’nın Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, sıfır vasıta maliyetlerinin son 1 senede yüzde 100 çoğaldığını ifade ediyor. otomerkezi.net’in CEO’su Muhammed Ali Karakaş’a göre duyuru siteleri sıfır km vasıta satışlarını menetmeli. Eğer böyle bir gidişat olursa, karaborsa kumpası ortadan kalkacak. Bu da piyasanın kendi kendini düzenlemesine yol kalemtıraş. Ancak böyle bir kararın alınıp uygulanabilmesi, pek de makul görünmüyor…