Çoğu alanda ve özellikle bilimsel araştırmalarda kullanılan dünyanın en zinde bilgisayarları, tekrar değerlendirilerek sıralamaya girdi. Günlük olarak kullandığımız birimlerin fazla üstünde işlem gücüne sahip olan bu bilgisayarlar, heybetli boyutlarıyla da az daha göz dolduruyor.
Özellikle fazla artı sayıda etkeni ve sonucu komplike simülasyonları yürütme konusunda uzman olan dünyanın en enerjik bilgisayarları, fizikten sağlığa ve nükleer araştırmalara kadar çoğu alanda sayısız etken maddeli simülasyonları yürütüyor. Hazırsanız dünyanın en zinde bilgisayarlarına ve özelliklerine yakından bir göz atalım.
Fugaku: 442,010.0 TeraFlop Summit: 148,600.0 TeraFlop Sierra: 94,640.0 TeraFlop Sunway TaihuLight: 93,014.6 TeraFlop Selene: 63,460.0 TeraFlop Tianhe-2A: 61,444.5 TeraFlop Juwels Booster Module: 44,120.0 TeraFlop HPC5: 35,450.0 TeraFlop
Dünyanın en dinç bilgisayarları, günlük olarak kullandığımız adi bilgisayarlardan hâliyle daha öbür değerler ile sıralanıyor. TeraFlop olarak adlandırılan bu değerinde, saniye başına bir trilyon kayan nokta işlemi anlamına gelir. Yani özet olarak TeraFlop, bir saniye yapılan 1 trilyon işlemi niteler. Bu durumda dünyanın en zinde bilgisayarı olan Fugaku, bir saniyede 442.010 trilyon işlemi yapabilmektedir.
Geliştiren şirket: Dell, Eni Başvuru Formu alanı: Endüstriyel enerji arayışı (Petrol, Doğalgaz ve güya.) Gücü: 35,450.0 TeraFlop
Dell tarafından teknolojik bakımdan geliştirilen ve dünyanın en büyük enerji şirketleri arasında bulunan Eni’nin; İtalya’daki Green Bilgi Center merkezinde yer alan HPC5, dünyanın en enerjik bilgisayarları listesine 8. basmakalıp giriyor. Eni tarafından genellikle enerji kaynakları arayışı için kullanılan HPC5, aynı zamanda en düşük enerji tüketen süper bilgisayarların başında geliyor.
Bir watt enerjiyle 20 milyara yakın işlem yapabilen HPC5, 1820 adet Dell EMC PowerEdge C4140 servera sahip. Her bir serverın içerisinde ise 24 çekirdekli 2 adet Intel Gold 6252 işlemci ve 4 adet NVIDIA V100 grafik işleyici bulunuyor. Kısa bir işlemle HPC5’in 87.360 işlemci çekirdeğine sahip olduğunu görebiliyoruz.
Geliştiren şirket: Atos Başvuru Formu alanı: Sağlık, ilaç, insan beyni, iklim ve enerji araştırmaları. Gücü: 44,120.0 TeraFlop
TOP500 tarafından açıklanan dünyanın en dinç bilgisayarları listesine 7. basmakalıp giren Juwels Booster Module, ünlü Fransa merkezli bilişim şirketi Atos göre geliştirilyor ve Avrupa’nın en büyük araştırma merkezlerinden olan Forschungszentrum Jülich kadar kullanılıyor. Avrupa’daki en hızlı süper bilgisayar olan Juwels, NVIDIA’nın Ampere mimarisine sahip NVIDIA A100 Tensor Core grafik işlemcileri kullanan birincil süper bilgisayarların başında geliyor.
Serverları AMD Eypc Rome işlemcilerinden zorlama olan Juwels; insan beyni, iklim, yenilenebilir enerji kaynakları, sağlık durumu ve ilaç alanlarındaki araştırmalarda kullanılıyor. Juwels’in son zamanlarda en yoğun dilekçe alanı ise Covid-19 tedavisinde kullanılan ilaçların simülasyon testleri oluyor.
Geliştiren şirket: Çin Milli Savunma Teknolojisi Üniversitesi (NUDT), Inspur Dilekçe alanı: Simülasyon, inceleme teknolojileri, milli güvenlik uygulamaları. Gücü: 61,444.5 TeraFlop
2013 yılında Çin Ulusal Savunma Teknolojisi Üniversitesi ve yine Çin merkezli bilişim şirketi Inspur kadar geliştirilen Tianhe-2A, hâlâ dünyanın en dinç bilgisayarları arasındaki yerini korumayı başarıyor. Çin’in Guangzhou şehrindeki Milli SüperBilişim Merkezi’nde yer alan bu süper bilgisayar 16.000 servera sahip. Her bir serverda ise Ulusal Savunma Teknolojisi Üniversitesi tarafından geliştirilen 128 çekirdekli Matrix-2000 işlemcileri bulunuyor. Yoğunlukla milli güvenlik uygulamaları için kullanılan Tianhe-2A’nın toplam 4,981,760 işlemci çekirdeği bulunuyor.
Geliştiren şirket: NVIDIA Kullanım alanı: Covid-19 araştırmaları. Gücü: 63,460.0 TeraFlop
Koronavirüs salgınının şiddetini arttırmasıyla beraber NVIDIA imkânsıza yakın bir meslek başardı. Salgın sebebiyle nispeten küçük bir ekiple çalışan NVIDIA, üç buçuk hafta gibi inanılmaz bir sürede dünyanın 5. en dinç bilgisayarını sıfırdan yapı etmeyi başardı. NVIDIA’nın Silikon Vadisi’ndeki belli başlı merkezinde yer alan Selene, şu lahza etkin olarak koronavirüs araştırmalarında kullanılıyor.
NVIDIA’nın DGX A100 grafik işlemcisi ile güçlendirilen suni zekâ sistem Selene, DGX SuperPod olarak adlandırılan her bir server çekmecesinde 8 adet DGX A100 grafik işlemci ve 2 adet AMD 64 çekirdekli işlemci bulunduruyor.
Geliştiren şirket: National Research Center of Parallel Computer Engineering & Technology Başvuru alanı: İklimsel araştırmalar, hava durumu tahmini, endüstriyel tasarım, sosyolojik incelemeler ve hap araştırmaları. Gücü: 93,014.6 TeraFlop
Çin’de üretilen bir diğer süper bilgisayar Tianhe-2A’nın operasyon gücü bakımından epey bir önüne geçen Sunway TaihuLight, tamamen Çin’de tasarlanıp üretilmesiyle de ön plana çıkıyor. 2016 ve 2018 yılları aralarında dünyanın en enerjik bilgisayarı olarak tahta oturan Sunway, 40.96 adet 260 çekirdekli Sunway SAW26010 fazla çekirdekli işlemciden gücünü alıyor. Birleştirme bakıldığında Sunway’in işlemci çekirdeği sayısı 10.649,600 olarak karşımıza çıkıyor.
Geliştiren şirket: Uluslararası İş Makineleri (IBM) Dilekçe alanı: Nükleer tabanca simülasyonları, nükleer araştırma. Gücü: 94,640.0 TeraFlop
ABD’nin ve dünyanın en büyük bilişim teknolojisi şirketlerinden biri olan IBM, ABD’nin nükleer silahlarının geliştirilmesi ve test edilmesi için dünyanın en kuvvetli 3. süper bilgisayarını inşa etmiştir. IBM’in kendi tasarımı olan ve IBM ürünü işlemcilerden güç alan Sierra, listedeki rakiplerine tarafından daha eksik server ve işlemciye sahip olmasına karşın, işlemci hızıyla bu açığı kapatıp, rakiplerinin önüne geçmeyi başarıyor.
IBM POWER9 işlemcisinden şiddet alan her bir serverda 44 çekirdek, toplamda ise 190.080 çekirdek bulunuyor. Sierra’nın bu denli enerjik olmasının sebebi ise her bir POWER9 işlemcisinin 3,1 GHz frekans hızında çalışması. GPU tarafında ise Sierra’da NVIDIA Tesla V100 grafik işlemcileri kullanılıyor.
Geliştiren şirket: Milletlerarası İş Makineleri (IBM) Başvuru alanı: Sosyolojik ve bilimsel incelemeler. Gücü: 148,600.0 TeraFlop
Yeniden IBM göre aynı sözleşme dâhilinde üretilen bir diğer süper bilgisayar olan Summit, Tennessee eyaletindeki Oak Ridge Milli Laboratuvarı’nda bulunuyor. ABD Enerji Bakanlığı kadar yönetilen bu merkezde Summit ile topluma dayalı bilimsel ve teknolojik incelemeler yürütülüyor.
Summit’in görevleri arasında mümkün zelzele simülasyonları, ekstrem hava koşulları simülasyonları oluşturma; yapay akıl, fizik ve insan sağlığı araştırmaları bulunuyor. Sierra’ya kadar enerjik olan Summit’in 4.608 serverı bulunuyor. Summit her bir serverda; 2 adet IBM POWER9 işlemci ve 6 adet NIVIDIA Tesla V100 grafik işlemcisi barındırıyor.
Geliştiren şirket: Fujitsu, RIKEN Kullanım alanı: Sıhhat ve fizik araştırmaları, doğal afet simülasyonları. Gücü: 442,010.0 TeraFlop
2019 yılında Fuji Dağı’ndan aldığı ismiyle ortaya meydana çıkan ve 2021 yılında tam olarak faaliyete geçmesi planlanan Fugaku, dünyanın en dinç bilgisayarı olarak karşımıza çıkıyor. 158.976 farklı istemci bilgisayardan oluşan Fugaku’nun her bir istemci bilgisayarında 52 çekirdekli 2,2 GHz hızında Fujitsu A64FX işlemcileri bulunuyor. Toplamda 8.266,752 çekirdeğe sahip olan canavar Fugaku, en yakın rakibi Summit’i bile bir hâyli geride bırakmayı başarıyor.
Fugaku’nun başvuru alanlarına baktığımızda afiyet ve doğa kanunları araştırmaları öncelikle geliyor. Hatta Fugaku, tam faaliyete geçmemesine karşın 2020 yılı içerisinde koronavirüs salgını için özel tasarlanan maskelerin araştırılmasında kullanılmıştı. Fugaku’nun bir öteki kayda değer görevi ise Japonya’da sıklıkla görülen doğal afetlerin, özellikle yok edici depremlerin simülasyonlarını oluşturmak olacak.
Dünyanın en kuvvetli bilgisayarları nelerdir, ne işe yarar? Yakından baktığımız içeriğimizin sonuna geldik. Her geçen gün gücüne zorlama katan bu bilgisayarlar, insan ırkının ve dünyanın geleceğine dâir pek fazla manâlı araştırmaya öncülük ediyor. Sizler dünyanın en kuvvetli bilgisayarları hakkında neler düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi bizlerle yorumlar kısmından paylaşabilirsiniz.