Koronavirüs salgınının üretimi neredeyse durma noktasına getirmesi, döviz kurunun yükselmesi, arabalara olan talebin artması ve güncellenen vergi oranları ile birçok arabanın daha yüksek ÖTV dilimlerine geçiş yapması; 2020 yılında araba fiyatlarının SpaceX roketleri üzere anca uzaktan seyredebileceğimiz düzeylere yükselmesine neden olmuştu.
2021 yılına giriş yaptığımızda ise araba şirketleri, tam kapasite olmasa da yine üretime başladılar, arabalara olan talep en azından geçtiğimiz yıla kıyasla düşüş gösterdi ve en değerlisi dolar kuru, yılbaşından bu yana çok önemli bir biçimde düştü. Lakin dolar kurundaki bu gerileme şimdi araba fiyatlarına yansımamış durumda. Pekala neden?
Stoktaki araçlar yüksek kurla alındığından indirim çabucak yansımıyor
Tüketicilerin araba fiyatlarında bir gerileme beklediğinin farkında olan Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Lideri ve Doğuş Otomotiv CEO’su Ali Bilaloğlu, doların düşmesine karşın araba fiyatlarının gerilememesini, “Otomotiv bölümü yüklü olarak euroya bağlı olarak hareket eden bir kesim. Paritedeki değişim ile sadece dolar düştüğünde bu tesir direkt olarak yansımıyor. Bununla birlikte stoktaki araçların geçmiş periyot yüksek kurlarla alınmış olması indirimin çabucak yansımasının da önüne geçiyor” sözleriyle açıklıyor.
Dolardaki gerilemenin kalıcı olması halinde fiyatlara yansıyacağını belirten Bilaloğlu, “Döviz kurları gerilediği anda bunu araçlarımıza indirim olarak yansıtamıyoruz. Yapabileceğimiz indirimin önünde matrah mahzuru var. Araçlar millileştirilirken hangi KDV oranı üzerinden girdiyse o matrah üzerinden ÖTV’nin ödenmesi gerekiyor. Bu da yüksek indirimler yapmamızın önüne geçiyor. Dövizin gerilemesi fakat orta-uzun vadede araba fiyatlarına yansıyacaktır diye düşünüyorum” dedi.
Otomotiv yan endüstride dolar düşse de maliyetler artıyor
Dövizdeki düşüşün sırf arabaların fiyatlarına değil, otomotiv yan endüstrisindeki ham unsur fiyatlarına da çabucak yansımadığını belirten Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Lideri Alper Kanca ise dövizdeki gerileme ile birlikte fiyatlarda da indirim olacağı tarafında bir fikir olduğunu belirtirken açıklamalarına şu halde devam etti:
“Muhtemelen enflasyon da tıpkı doğrultuda aşağıya gidecek lakin maliyetler artmaya devam ediyor. Çelik, saç, yarı iletken üzere eserlerin fiyatları dolar bazında artış gösterdiği için döviz kuru gerilese dahi düşmüyor. Bununla birlikte ihracatta euro bazında birebir fiyattan sattığımız eserlerde TL bazında girdimizin değişmesi ihracatı daha az kârlı hale getiriyor.”
