İnsanlık uzayı keşfetmek için çalışmalarına devam ediyor. Bu çalışmalarda yalnızca gözümüzün görebildiği cisimleri incelemeyi çoktan geçtik. Uzun yıllardır bilim insanları çalışmalarında radyo sinyallerini de inceliyor.
Astronomlar, bilinen kainattaki en uzak ve en antik radyo emisyon kaynağını keşfetti. Bu kaynak, şimdiye kadar cihandaki en güçlü parçacık hızlandırıcıya ilişkin: 13 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan ve dört bir yana neredeyse ışık suratında parçacık saçan bir kuasara.
Kuasar nedir?
Kainattaki en uzak, en eski ve en büyük yapılar ortasında yer alan kuasarlar birebir vakitte epey parlaktır. Tek bir kuasar bile kuasarı olmayan bir galaksiden daha parlak olur. Özünde harika kütleli devasa kara delik olan kuasar, etrafındaki maddeyi yutarken en parlak yıldızları bile gölgede bırakacak parlaklıkta devasa bir radyasyon yayar.
Kuasarı keşfeden takımın başındaki isim olan Chiara Mazzucchelli, yaptığı açıklamada bu kadar parlak objelerin, Samanyolu üzere galaksilerin çok silik gözüktüğü bu uzaklıklardan kuasarların rahatlıkla gözlemlenebildiğini belirtti.
Yeni keşfedilen ve P172+18 ismi verilen kuasar, Büyük Patlama’dan 780 milyon yıl sonra ortaya çıktı. Kozmosun yine iyonlaşma süreci hakkında pek çok soruyu cevaplayan kuasar ortaya çıktığında cihan, ağır halde hidrojenle dolu, karanlık bir gaz bulutu halinde bulunuyordu. Vakitle kütleçekimi sayesinde bu bulut, bugün bildiğimiz haliyle yıldızlar ve kuasarlar haline geldi.
Birinci galaksilerin ortaya çıkışında kuasarların rolü büyük
Şili’deki Avrupa Güney Rasathanesi’nde yapılan çalışmalarda keşfedilen kuasar, en süratli büyüyen yapılardan biri ve Güneş’in 300 milyon katı bir büyüklüğe sahip. Birinci kuasarlar, yaydıkları radyo sinyalleri, radyasyon ve iyonlarla birinci galaksilerin oluşmasında büyük rol oynamıştı.
Öte yandan bilim insanları artık de bir diğer soruyla karşı karşıya: Kainatın birinci ortaya çıktığı devirde bu kadar büyük bir kara delik nasıl oluşabildi? Bahisle ilgili farklı teoriler geliştiriliyor olsa da şimdi kesin bir şey söylemek mümkün değil.
