Hepimiz astronotların uzay vazifeleri sırasında ne yediğini, nasıl beslendiğini merak etmişizdir. Bildiğiniz üzere şimdi uzay istasyonlarından yemek siparişi verilemiyor. Bu yüzden astronotların yiyeceklerinin evvelden hazırlanması ve uygun şartlarda koruma edilmesi gerekiyor.
Astronotların yemeklerini yediği vakumlu poşetleri de görmüşsünüzdür. Pekala bu poşetlerde ne tıp yemeklerin saklandığını biliyor musunuz? Gelin astronotlar ne yer, ne içer ve bunlar neye nazaran kararlaştırılır birlikte bakalım.
Uzay yemeklerinin 2 ana kriteri: besleyicilik ve kolaylık
İnsanların gün içinde alması gereken, yaş ve kilo üzere faktörlere nazaran ölçüsü değişiklik gösteren mikro ve makro besinler var. Makro besinler protein, karbonhidrat ve yağ üzere bileşenleri kapsarken mikro besinler, vitamin ve mineral üzere görece küçük besinleri içine alıyor. Lakin astronotların büyük ve çeşitli menülerle uzaya gitmesi ya da materyal götürüp yemekleri orada pişirmesi o kadar da kolay değil. Bu nedenle öğünler epeyce kolay ve besleyici tutuluyor.
Bu, astronotların vazifedeyken yalnızca tatsız tuzsuz besinler yediği manasına gelmiyor. Misyon sırasında birtakım zevklerden vazgeçmek üzere fedakarlıklar gerekse de menülerde pek güzel yiyecekler mevcut. Aşağıda göstereceğimiz öğünlerde de görebileceğiniz üzere astronotlar, besleyici ve kolay besinlerle beslenmenin yanı sıra kahve keyfi yapmaktan da yoksun kalmıyorlar. Kıbrıs Uzay Enstitüsü İdare Heyeti Lideri Arda Topal, Twitter üzerinden astronotların farklı yıllarda ne tip öğünlere sahip olduklarını gösteren görseller paylaştı. Gelin bu öğünlerin yıllar içinde değişen örneklerine bir göz atalım:
Mercury ve Gemini misyonları için hazırlanan birinci uzay besinleri, 1961-1966
1961-1966 yılları ortasında uzay misyonlarında kullanılan besin paketinin içeriği esas şu formda: Domuz pastırması, tavuk, kraker, çikolata, ananas.
Apollo vazifeleri için hazırlanmış yiyecekler, 1968-1972
Ambalajlarında ufak bir değişim görülen besinler en önemli hindi, çikolata ve toz karbonhidrattan oluşuyor.
Skylab Uzay İstasyonu için hazırlanan menü, 1973-1974
Hem paketleme hem çeşit açısından büyük değişikliklere giden NASA, menüye özel ısıtıcı eklemeyi ihmal etmemiş. Bu menünün esas üyeleri ise konserve et ve sebzeler.
Shuttle projeleri için tasarlanan besin tepsisi, 1981-1986
Menü içeriği: Badem, şekerleme, yumurta, protein ve karbonhidrat tozu, portakal ve greyfurt suyu.
Vakitle astronotların meskende hissetmesine yönelik menüler geliştirildi
Yerçekimsiz ortamda daha az kalori harcanması üzere sebeplerden dolayı kalori ölçüsü sonlu tutulsa da artık astronotlara Dünya’yı aratmayacak tatlar sunmaya daha çok ihtimam gösteriliyor. Epeyce sıkıntı ve uzun misyonlara dahil olan astronotlar haliyle yiyebilecekleri besinlerin en keyiflisini hak ediyor. Son yıllarda uzayda yenilecek menüleri dünyanın en yeterli şeflerinden olan Alain Ducasse hazırlıyor. 2004 yılından beri NASA ile işbirliğinde olan Ducasse, uzayda en rahat yenebilecek, kolay sindirilebilir ve kırıntısız yemekleri astronotlar için seçiyor.
