NASA’nın ve dünya üzerindeki çabucak hemen tüm astronomların uzaydaki gözü kulağı olan Hubble Uzay Teleskobu, bir haftadan uzun bir müddettir çevrimdışı durumda. 30 yıllık uzun bir geçmişe sahip olan Hubble’ı arızanın gerçekleştiği 13 Haziran tarihinden bu yana 3 sefer tekrar çalıştırmayı denese de şimdi muvaffakiyet sağlayamadı.
Hubble Uzay Teleskobu’nun ‘beyni’ diyebileceğimiz yük bilgisayarı, 13 Haziran tarihinde ansızın, sebebi hala belirlenemeyen halde çalışmayı durdurdu. 1980’lerde inşa edilen bu bilgisayar, uzay teleskobunun üzerinde bulunan bilimsel araçların denetim edilebilmesini sağlıyor. Bilim insanları, o tarihten bu yana Hubble’dan gelen dataları inceleyerek sorunu tespit etmeye çalışıyorlar lakin şimdi sorunu kesin bir formda çözebilmiş değiller.
NASA, Hubble’ın beyni için birinci yine başlatma teşebbüsünü 14 Haziran’da gerçekleştirdi ve başarısız oldu. Birinci bilgiler, sorunun bir bilgisayarın bellek modülünde olduğuna işaret ediyordu. Bu nedenle NASA mühendisleri, uzay teleskobunda bulunan üç yedek bellek modülünden birine geçiş yapmayı denedi lakin bu deneme de başarısızlıkla sonuçlandı.
Geçtiğimiz perşembe günü gerçekleştirilen son denemede mühendisler, hem mevcut hem de yedek modülleri çalıştırmayı denediler lakin her iki deneme de başarısızlıkla sonuçlandı. NASA, hususla ilgili olarak cuma günü yaptığı açıklamada yine başlatma denemeleri yerine kimi testler yapacaklarını ve daha fazla bilgi toplayacaklarını belirtti.
Hubble Uzay Teleskobu’nun üzerinde bulunan bilimsel araçlar, ‘inançlı moda‘ geçiş yapmış ve adeta kış uykusuna yatmış durumdalar. Yeniden NASA’nın açıklamasına nazaran tüm bilimsel araçlar, inançlı formda çalışır duruma gelmeyi bekliyorlar. Bu ortada NASA, Hubble’da ana yük bilgisayarının tekrar çalışmaması durumunda geçiş yapabileceği ikinci bir yük bilgisayarı olduğunun da altını çiziyor.
Hubble Uzay Teleskobu, NASA için ne kadar kıymetli?
Hubble Uzay Teleskobu, Dünya’dan uzaya fırlatıldığı 1990 yılından bu yana yıldızların doğumlarını, vefatlarını, Plüton’un ötesindeki cüce gezegenleri, Güneş sistemindeki yıldızlararası objeleri yakalayıp imgelerini Dünya’ya iletirken; kozmosun yaşının ve genişleme suratının hesaplanabilmesini mümkün kıldı. Hatta Hubble, kainatın birinci yıllarından kalma, 13,4 milyar ışık yılı uzaklıktaki galaksileri dahi tespit etti. Dolayısı ile Hubble’ın yerini James Webb Uzay Teleskobu’na bırakmaya hazırlanırken dahi son derece değerli bir bilim aracı olduğunu söyleyebiliriz.