Geride bıraktığımız bir yıl boyunca fiyatlardaki harika artışa karşın araba satışları, 2021’in birinci iki ayında artış göstermeyi başarmıştı. O denli ki; geride bıraktığımız ocak ve şubatta aylık bazda son 10 yılın satış rekoru kırılırken; bir evvelki yılın tıpkı periyoduna baktığımızda da yüzde 37,4’lük bir artış görülüyordu.
Dünya.com’un, kesimden isimlere dayandırdığı haberine nazaran nisan ayında araba fiyatlarına pek çok yeni araba almayı düşünenin hevesini kıracak bir artırım gelecek. Kur ve faiz artışı nedeniyle gerçekleşecek artırımın yüzde 6 düzeylerinde olacağı, hatta üst segmentlerde bu seviyeyi de aşması bekleniyor. Bu fiyat artırımından en çok etkilenecek arabalar ise yüzde 80 ÖTV diliminde yer alan orta segment araçlar olacak.
“Kur artışı nedeniyle arabalar bir üst ÖTV dilmine girmeye başlıyor”
Araba fiyatlarında yaşanması beklenen fiyat artışı hakkında konuşan Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO’su Ali Haydar Bozkurt, açıklamalarında şu tabirlere yer verdi:
“Kurların artış ya da düşüşü, araba fiyatlarında anında bir değişime yol açmıyor. Burada en belirleyici öge araçların stoklara ne vakit girdiği ve stok düzeyleri. Aslında evvelki yıllara nazaran kıyasladığımızda, sıfır araç fiyatları döviz bazında artmamış gözüküyor. Fiyatlara, kur hareketlerine bağlı olarak yapılan TL artışları yansımış durumda.
Bunlar zorunlu olarak yapılan artışlar. Birtakım eserlerin fiyatının döviz artışı kadar dahi artmadığı görülebilir. Euro 1 ünite arttıysa, fiyatlara yansıması 0,3 ünite düzeyinde oldu. Otomotiv dalında satışların seyrine en süratli tesir eden döviz kurunun düzeyidir. Döviz fikir satışlar genel olarak artar.
Bu yılın kalan 9 ayında, yüksek faiz ve yüksek döviz kurunun satışlara olumsuz tesir etme ihtimali de daha yüksek görünüyor. Lakin, fiyatlar daha fazla artmadan araba almak isteyen bir kesim var ki, onlar da pazarın hareketli geçmesine takviye veriyorlar. Bir diğer faktör de, kurların tesiriyle artan maliyetler. Bu nedenle, arabaların bir üst ÖTV dilimine girmeye başlaması kelam konusu olabiliyor. Bu da satışları olumsuz etkiliyor.”
“Kur artışı şimdi fiyatlara yansımadı”
Sırf kurun değil faiz artışının da fiyatlara olumsuz etkileyeceğini söz eden Ford Otosan Pazarlama, Satış ve Satış Sonrası Genel Müdür Yardımcısı Özgür Yücetürk ise şu biçimde konuştu:
“Kurlarda artış, çok yakın vakitte gerçekleştiği için öncelikle biraz izlemek ve kurun hareketini gözlemlememiz gerek. Bugün fiyatlarımıza kurun artmasına bağlı olarak bir artışı yansımadı. Lakin kurdaki artış kalıcı olursa, muhakkak bir mühlet içinde fiyatlara da maliyet artışı olarak yansıyacağını söyleyebiliriz.
Önümüzdeki periyotta fiyatların kura bağlı artması satış temposuna olumsuz yansıyabilir. Bununla birlikte satış temposuna tesir eden öteki bir etken de tüketici kredileri. Son periyotta faizlerde yaşanan artış da bu manada satışlar üzerinde olumsuz tesir üretebilir. Kur artışındaki hareketi izleyerek, satışlar üzerindeki tesirini önümüzdeki devirde daha net görebiliriz.”
Yüzde 50 vergi diliminde kalabilen araçların fiyatlarında büyük bir değişiklik olmayacak
Mart ayında sunulan fiyat ve kredi kampanyalarının önümüzdeki devirde de sunulmasının güç olduğunu söz eden Ulu Auto Skoda Genel Müdürü Zafer Başar da hususla ilgili olarak şu sözleri kullandı:
“Kur artışı şimdi fiyatlara yansımadı. Ay sonuna kadar fiyatlarımızı koruma edeceğiz. Kur artışıyla birlikte faizler de artış gösterdi. Bilhassa yüzde 80 vergi diliminde konumlanan araçlar için talepte yavaşlama ihtimali yüksek gözüküyor. Lakin yüzde 50 vergi dilimindeki araçların fiyat pozisyonu ile birlikte buradaki araçların talebinin canlı kalmasını öngörüyoruz. Pazarın birinci 3 ayda beklenenden fazla olan büyümesinin ikinci çeyrekte daha sakin geçeceği öngörülebilir.
Lakin geçen sene pandemi nedeniyle olumsuz etkilenen 2. çeyrek sonuçlarına nazaran tekrar büyüme olacaktır. Markalar kampanyalarını kendi maliyet ve stok şartlarına nazaran belirlemektedir. Bugünkü kurallarda oluşan kur ve finansman şartlarını göz önüne aldığımızda mart ayında sunulan fiyat ve kredi kampanya şartlarının nisan ayında gerçekleşme bahtının çok düşük bir ihtimale sahip olduğunu öngörüyoruz. Pazar şartlarını dinamik olarak takip edip siparişle siparişlerimizi tüketicilerimizin tercih edeceği özellik ve fiyat şartlarına uyumlu hale getirmek için gayretlerimiz devam edecek.”
Kurda düşüş olmazsa fiyatlar artmaya başlayacak
Kısa müddet evvel gerçekleşen kur artışının şimdi fiyatlara yansımadığını belirten Honda Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, tüm bölümü etkileyecek fiyat artışlarıyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Kur artışı şimdi fiyatlara yansımadı. Lakin kurda bir gevşeme olmazsa kademeli olarak fiyatlara yansıma görebiliriz. Artan maliyetlerle bir arada fiyatlarında üst çıkması vergisel olarak modelleri bir üst vergi dilimine getirebilir. Bu durum talepte bir azalma yaratabilir.
Şimdi pazar beklentimizi değiştirmedik. Kurdaki bu değişimi bekliyoruz. Kampanyaların durumu büsbütün talebin durumuna ve stoklara bağlı değişecektir. Fiyatların ne oranda yükseleceğini şimdiden kestirmek sıkıntı. Nisan ayı içerisinde durum biraz daha netleşir.”
Kısıtlamaların kalkmaya başlamasıyla birlikte ikinci el araba fiyatları da artmaya başlayacak
Geçtiğimiz devirde de sizlere aktarmış olduğumuz üzere; ikinci el araba fiyatları geçtiğimiz aralık ayından bu yana küçük fakat nizamlı bir düşüş görüyordu. Yaşanan son kur artışıyla birlikte ise ikinci el araba fiyatları, 3 ay ortadan sonra birinci kere artmaya başladı. Garenta ve ikinciyeni.com Genel Müdürü Emre Ayyıldız, “Pandemi tesiriyle tam bir kapanma yaşanmazsa fiyatlardaki düşüşün bittiğini söyleyebiliriz” sözlerini kullanırken; bahar aylarının gelmesi ve kısıtlamaların kalkmasıyla birlikte fiyatların tekrar artmaya başlayacağını söyledi.
Bildiğiniz üzere Türkiye’de satışa sunulan arabalar, vergisiz fiyatlarının durumuna nazaran farklı ÖTV dilimlerine giriyorlar. Otomotiv bölümünden isimlerin açıklamalarına nazaran son kur artışı ile birlikte en düşük ÖTV dilimi olan yüzde 50’lik dilime giren araba sayısının 1-2 modele kadar düşmesi mümkün. An prestijiyle bu dilimdeki model sayısı 3-5 civarındaydı.
Kur artışı, birtakım arabalara sınıf atlatmış(!) oldu. Türkiye’de üretilen kimi modeller de dahil olmak üzere son kur artışı ile birlikte pek çok model yüzde 80 ÖTV dilimine ya girdi ya da sona yaklaştı. Bölüm temsilcileri, ÖTV matrah dilimlerinin yine gözden geçirilmesi gerektiğini tabir ederken; müşterilerin elindeki seçeneklerin azalmaması için tüm yerli modellerin yüzde 50’lik ÖTV dilimine alınması gerektiğini tabir ediyorlar.
