Türkiye birkaç gündür, Cumhurbaşkanı tarafından duyurulan “Milli Uzay Programı”nı konuşuyor. Yapılan açıklamalara nazaran ülkemizin, önümüzdeki yıllarla ilgili 10 uzay maksadı var. Bu maksatlardan en yakını olan ise 2023 yılında, Ay’a bir sert iniş gerçekleştirmek. Öte yandan bu süreç içerisinde, yıllardır hayatımızın içinde olan “astronot” sözü için de yeni bir tabir bulmamız gerekiyor. Hal bu türlü olunca da vatandaşlar, Ulusal Uzay Programı’nın duyurulduğu günden beri bu söze kilitlenmiş durumdalar.
Astronot sözünün Türkçe karşılığının bir numaralı muhatabı, elbette Türk Lisan Kurumu. Mevzunun gündeme gelmesiyle birlikte kurumun ne diyeceği ve en son kararı, merak konusuydu. Lider Gürer Gülsevin ise bahse karşı daha fazla kayıtsız kalamayarak birtakım açıklamalarda bulundu. Gülsevin, kuruma gelen tekliflerin hangileri olduğunu kamuoyu ile paylaştı.
Gök sözü ile başlayan isimler ilgi görüyor
Gürer Gülsevin tarafından yapılan açıklamalara nazaran vatandaşlar, en çok da gök ile başlayan sözleri tavsiye ediyorlar. Bu bağlamda en çok tavsiye edilen ismin “Göktürk” olmasının yanı sıra Gökmen, Gökalp, Gökderi, Göksu, Göksü, Gökreis ve Gökay isimlerinin de ön plana çıktığını söz eden Gülseven, Türkay, Türkonot, Evrenot ve Uzay İnsanı üzere isimlere ek olarak Cacabey, Alpaslan ve Fatih üzere Türk tarihi için değerli isimlerin de tavsiye edildiğini belirtiyor. Gülsevin’e nazaran bu tavsiyeler, vatandaşın zevklerini ortaya koyuyor.
Astronot sözünün Türkçe karşılığı “Göktürk” mü olacak?
TDK Lideri Gürer Gülsevin, Göktürk sözünün vatandaşlar tarafından yapılan bir yakıştırma olduğunu söylüyor. Gök ve Türk sözlerinin bir ortaya gelmesinin vatandaşı mutlu ettiğini söz eden Gülsevin, bu sözle ilgili kendi tespitini de açıkladı. Göktürk ile ilgili olur ya da olmaz biçiminde bir şey diyemeyeceğini belirten TDK lideri, Göktürk isminin daha evvelden keşif uydusuna verildiğini hatırlatıyor.
Astronot sözü, birinci defa 2005 yılında tartışılmış
Türk Lisan Kurumu Lideri Gülsevin, astronot sözünün 2005 yılında masaya yatırıldığını ve kurumun, bu söz için önermelerde bulunduğunu tabir ediyor. Kurum o yıllarda “Gökmen” ve “Uçman” sözlerini önermiş lakin bu isimler, halk gözünde pek de karşılık bulmamış. Aslında bunun temel nedeni, Türkiye’nin o yıllarda uzayla pek de ilgili olmaması ve halkın da bu durumu önemsemiyor oluşunda kaynaklıydı. Gürer Gülsevin, TDK’nın otoriter bir kurum olmadığını, Sıhhat Bakanlığı Bilim Konseyi üzere çalışıp, tavsiye niteliğinde karar verdiğini, haliyle de Gökmen ve Uçman sözlerinin vatandaşlardan nasıl karşılık bulacağının kıymetli olduğunu söz ediyor.