Türkiye’nin ulusal uzay maksatları, tahminen de birinci sefer bu kadar net formda açıklandı. 9 Şubat 2021’de düzenlenen aktiflik ile kamuoyuna duyurulan Ulusal Uzay Programı kapsamında, Türkiye’nin Ay’a uzay aracı ve insan göndermek; ajansın ODTÜ bünyesinde kurulacak Uzay Teknoloji Geliştirme Bölgesi ile altyapı sistemleri kurma maksatları koyuldu. Tüm bu gayeler, uzay ajansının resmi Twitter hesabından yapılan paylaşımlarla vurgulandı.
Kelam konusu paylaşımlarda uzaya gidecek birinci Türk’ü temsilen uzay kıyafeti giymiş bir figüre de yer verildi. Kelam konusu figür için tasarlanan kıyafet hakkında Ulusal Uzay Programı kapsamında rastgele bir açıklama yapılmadı. Uzaya gönderilmesi planlanan kişi ya da şahısların, hangi kıyafeti giyeceği şu an için kesin değil. Elimizdeki tek referans ise görsellerde yer alan illüstrasyon.
Türkiye Uzay Ajansı’nın görsellerindeki uzay kıyafeti ve ‘Yıldızlararası’ sinemasındaki kıyafet şu formda:
Solda Interstellar sinemasından bir görsel, sağda ise Türkiye Uzay Ajansı için yapılan illüstrasyon yer alıyor. Bilhassa kask bölgesinin büyük ölçüde sinemadan referans alınarak tasarlandığı da ayrıntılara bakınca rahatlıkla anlaşılabiliyor. Öbür taraftan illüstrasyonda yer alan çanta askılarının rengi kırmızı iken sinemadaki kostümde beyaz olarak verildiğini görüyoruz.
Elbette sinemada olmayan kimi ayrıntılar da illüstrasyona eklenmiş durumda. Örneğin sinemadaki çantalar, kostümü giyen kişinin sırt ve bel bölgesine entegre formdaydı. Fakat TUA’nın grafiklerindeki çanta, daha çok günümüz astronot ve kozmonotları tarafından kullanılan çantalara benziyor.
Uzay çalışmalarında da bu çalışmalara istikamet veren bilim kurgu vizyonunda da bol bol referans görebiliyoruz:
Bilim kurgu dünyasında eserler ortası referanslara çok sık rastlarız. Örneğin 1968’de vizyona giren 2001: Bir Uzay Macerası sineması, çağdaş bilim kurgu sinemalarının neredeyse hepsine referans olduğunu görebiliriz. Bu sinemalardan birisi de 2014’de vizyona giren Interstellar (Yıldızlararası) sineması. Hatta Yıldızararası sinemasının direktörü Christopher Nolan, 1968 üretimi 2001’in restore edilmiş versiyonu için özel gösterim düzenlemiş, kendi sineması için de 2001’den ilham aldığını açık halde belirtmiştir.
Sinema dünyasındaki referansları bir kenarı bırakıp işin bilimsel tarafında da bakmamız lazım. Bugün uzay teknolojilerini geliştirmek için çalışan astronom ve mühendislerin birden fazla; bilim kurgu yapıtları sayesinde baş koyuyorlar. Bilimsel alanda üretim yaparken de gerilerinde daha evvel yapılmış çalışmalar yer alıyor, bu çalışmaların sonuçlarından yola çıkarak yeni ufuklar belirliyorlar. Bugün SpaceX tarafından geliştirilen roketlerin tasarımı ve teknik ayrıntıları bu alanda çalışan herkes tarafından biliyor, şayet diğer bir şirket kendi teknolojisini geliştirmek isterse SpaceX’i örnek alabiliyor.
Tıpkı bilim kurgu sineması ya da bilimsel çalışmalarda olduğu üzere, uzay teknolojileri hakkında vizyon belirlerken de aslında bir hususta aidiyet ya da sahiplik kelam konusu değil. Bu nedenle Türkiye Uzay Ajansı’nın dizaynlar için kült bir sineması referans alması, özünde sevindirici ve uzay vizyonunda sonların kalktığını gösteren bir ayrıntı.
